مقدمه ای بر اختلال شخصیت
قسمت اول
چهار خصیصه معرف اختلال شخصیت عبارتند از:
- انحراف در الگوهای فکری
- پاسخ های عاطفی مشکل ساز
- کنترل تکانه ای نامنظم
- مشکلات بین فردی
این چهار خصیصه اصلی در بین تمامی اختلال های شخصیتی رایج است. قبل از تشخیص قطعی، فرد باید در دو مورد از چهار مورد بیان شده مشکلات قابل توجه و پایداری داشته باشد. از این گذشته، اختلال شخصیت در کودکان قابل تشخیص نیست چرا که با گذشت زمان نمود پیدا می کنند.
از ترکیب های گوناگون این چهار ویژگی بارز، ده اختلال شخصیت شناسایی می شود (APA,2013). هر اختلال ویژگی های خاص خود را دارد که آن را از دیگری متمایز می سازد.
برای اینکه اختلال شخصیت در فردی تشخیص داده شود آن فرد باید حداقل تعدادی از معیارهای مرتبط با آن اختلال را داشته باشد. همچنین، این علائم باید در فرد اختلال در کارکرد/پریشانی ذهنی ایجاد کرده باشد. به این معنا که این علائم برای فرد ناراحتی ایجاد کرده و یا در اتباط او با دنیای اطرافش خللی ایجاد کرده باشد.
طبقه بندی اختلالات
با در نظر گرفتن شباهت های بین اختلالات، ده اختلال شخصیتی را در سه گروه قرار می دهند:
گروه A: عجیب و غریب
گروه B: نمایشی، هیجانی، نامنظم
گروه C: مضطرب و هراسان
برخی مواقع ممکن است یک فرد با بیش از یک اختلال شخصیت شناسایی شود و پژوهش ها نشان داده اختمال اینکه فرد دارای اختلال به اختلالی در همان گروه طبقه بندی شده دچار باشد نیز می رود (Skodol,2005).
نگاهی بیاندازیم به اینکه چگونه این چهار خصیصه با هم ترکیب شده و الگوی شاخصی به نام اختلال شخصیت را به وجود می آورند.
گروه A
- اختلال شخصیت های پارانوئید
- اسکیزوئید
- اسکیزوتایپال
گروه A با عنوان گروه عجیب و غریب ها شناسایی می شود که شامل اختلال شخصیت پارانوئید، اختلال شخصیت اسکیزویید و اختلال شخصیت اسکیزوتایپال می شود. ویژگی بارز این اختلالات شخصیتی عقب ماندگی و بی دست و پایی اجتماعی است. این اختلال تحت تآثیر خصیصه افکار انحرافی است.
اختلال شخصیت پارانوئید
Paranoid Personality Disorder
اختلال شخصیت پارانوئید با بی اعتمادی فراگیر و بدگمانی نسبت به دیگران شناسایی می شود.
- افراد با این اختلال فکر می کنند دیگران هستند تا به آنان آسیب برسانند، از آنها سوء استفاده کرده یا آنها را مورد تمسخر قرار دهند.
- آنها برای آنکه از دیگران مصون مانده و خود را در برابر آنها محافظت کنند تلاش بسیاری انجام می دهند.
- آنها به صورت پیشگیرانه حتی قبل از اینکه آسیبی از جانب فردی ببینند، به شخصی که در مقابل او احساس خطر کرده، حمله می کنند.
- آنها بسیار کینه جو و پرخاشگر بوده و حسادت بیمارگونه ای را از خود نشان می دهند.
- انحراف در افکار بسیار مشهود است. آنها هر نوع بیان نظر یا ایراز اخساسات را به گذشته ربط داده و عامل تحقیری از جانب دیگران می دانند. به همین دلیل به دیگران اعتماد نکرده و نمی توانند یک رابطه صمیمی را آورند.
- زندگی عاطفی آنها تحت تآثیر بی اعتمادی و خصومت است.
اختلال شخصیت اسکیزوئید
Schizoid Personality Disorder
ویژگی اصلی اختلال شخصیت اسکیزوئید وجود الگوی فراگیر کناره گیری اجتماعی و دامنه محدودی از بیان احساسات می باشد. به همین دلیل، افراد دارای این اختلال تمایل به کناره گیری از جامعه دارند. آنها به دنبال روابط نزدیک یا لذت بردن از آنها نیستند.
- افراد با اختلال شخصیت اسکیزوئید معمولاً فعالیت های تک نفره را انتخاب کرده و از زندگی لذت چندانی نمی برند.
- از نظر احساسی کناره گیر، منزوی و سرد به نظر می رسند.
- آنها به تغییرات و نشانه های اجتماعی بی توجه هستند، بنابراین از نظر دیگران افرادی سطحی و بی منطق به شمار می آیند.
- دامنه محدود ارتباطات عاطفی با دیگران و شکست در پاسخگویی به ژست ها یا حرکات ظاهری دیگران (مانند لبخند زدن یا تکان دادن سر در زمان موافقت با دیگری) سبب می شود تا کسل کننده، آرام یا بی توجه به نظر آیند.
این اختلال تا حدودی نادر است.
اختلال شخصیت اسکیزوتایپال
Schizotypal Personality Disorder
افراد با اختلال شخصیت اسکیزوتایپال دارای الگوی فراگیر محدودیت در روابط بین فردی و اجتماعی می باشند. آنها در موقعیت های اجتماعی احساس ناراحتی حاد داشته و توانایی شان برای ارتباطات دوستانه بسیار پایین است. به همین خاطر تمایل دارند تا دور از اجتماع بوده و ارتباطی نداشته باشند.
- برخلاف اختلال شخصیت اسکیزوئید، آنها تحریف ادراکی ،شناختی و / یا رفتار غیر عادی را نیز تجربه می کنند.
- این تحریفات شناختی ممکن است شامل دیدن اشعه های نور که فرد دیگری قادر به دیدن آن نیست، یا دیدن سایه ها یا اشیائی در گوشه چشم خود، که در نهایت متوجه می شوند وجود خارجی ندارند، باشد.
- افراد با اختلال شخصیت اسکیزوتایپال باورهایی عجیب دارند. مانند اینکه باور دارند می توانند افکار دیگران را بخوانند یا افکار آنها از دورن سرشان دزدیده شده است.
- این افکار و تخیلات عجیب و غریب وموهوم مغایر با فرهنگ عامه جامعه می باشد.
- این اختلال بیشتر در بین خانواده هایی دیده می شود که یکی از افراد آن به اختلال اسکیزوفرن مبتلا بوده است؛ اختلال روانی شدید که یکی از ویژگی هایش جنون است (از دست دادن ارتباط با دنیای واقعی). این دو اختلال مشترکات ژنتیکی زیادی با یکدیگر دارند (Stone,2007).
APA Dictionary of Clinical Psychology. American Psychological Association, 2013
