عباس دارایی  اظهار کرد: اختلال وسواس در کودکان به‌صورت افکار، احساسات و ترس‌های ناخواسته بروز پیدا می‌کند که ممکن است با رفتارهای اجباری نیز همراه شود.

وی ادامه داد: این اختلال، کارکرد روزانه کودک را به شکل قابل‌ملاحظه‌ای مختل می‌کند و می‌تواند مشکلات زیادی در روند رشدی او برجای بگذارد.

دارایی با اشاره به این‌که بروز وسواس در کودکان باید جدی گرفته شود زیرا نشان‌دهنده وجود اضطرابی پنهان در آن‌هاست، عنوان کرد: ازآنجایی‌که کودکان از ماهیت افکار وسواسی و رفتارهای اجباری خود اطلاعی ندارند و همچنین در ابراز و بیان هیجانات خود با مشکل مواجه می‌شوند وظیفه والدین است تا از علائم وسواس در کودک خودآگاه بوده و آن‌ها را شناسایی کنند تا مداخلات درمانی توسط مشاور هرچه زودتر آغاز شود.

این روانشناس با اشاره به این‌که وسواس یکی از اختلال‌های روان‌پزشکی مشترک در بین بزرگسالان و کودکان است که منشأ اضطرابی دارد، تصریح کرد: در گذشته اختلال وسواس به‌عنوان یکی‌از اختلالات اضطرابی در کنار مشکلات دیگری نظیر ترس‌ها یا همان فوبی‌ها مطرح می‌شد، با این حال امروزه انجمن روان پزشکی آمریکا به دلیل پیچیدگی‌های اختلال وسواس و اهمیت بسزای آن، طبقه جداگانه‌ای را به این اختلال اختصاص داده و در کنار وسواس‌های فکری و عملی، چند مشکل مرتبط دیگر ازجمله بدریخت انگاری بدن، مو کَنی، پوست کَنی و اختلال احتکار را نیز در این طبقه قرار داده که همگی ممکن است در کودکی نیز مشاهده شوند.

دارایی ادامه داد: وجه مشترک همه این مشکلات داشتن مشغولیت ذهنی با موضوع یا موضوعاتی خاص است که پرداختن بیش‌از حد به آن موجب اختلال در عملکرد فرد می‌شود.

این روانشناس افزود: پژوهش‌ها نشان می‌دهند که شروع این اختلالات در کودکی اغلب با پیش‌آگهی بد و سیر مخرب‌تر بیماری همراه است، به این معنا که فرآیند درمان در کسانی که وسواس یا اختلالات مرتبط با آن‌را از کودکی تجربه می‌کنند دشوارتر بوده و بهبودی آن‌ها کُندتر از سایر افراد خواهد بود، با این حال امروزه درمان‌های مختلفی اختصاصاً برای کودکان طراحی شده که به آن‌ها کمک می‌کند از پیشرفت مشکل خود جلوگیری کرده و در همان کودکی مشکل خود را بهبود ببخشند.

وی ادامه داد: وسواس فکری عملی، رفتارهای تکراری و کلیشه‌ای هستند که به‌دنبال اشتغال ذهنی فرد به افکار ناخواسته و آزاردهنده روی می‌دهند، بررسی‌های بالینی انجام شده روی کودکان حاکی از آن است که شیوع این اختلال در پسران دو برابر دختران است.

دارایی با بیان این‌که وسواس‌های فکری در کودکان، افکار، تصاویر یا تکانه‌های مزمن، مزاحم و غیر منطقی هستند، عنوان کرد: این افکار وسواسی چیزی فراتر از نگرانی در مورد تکالیف، میزان محبویبت میان دیگر کودکان و…  است که اضطراب و نگرانی فراوانی برای کودک ایجاد کرده و او نمی‌تواند این افکار را از ذهن خود بیرون کند.

این روانشناس بیان کرد: وسواس عملی، رفتارهای تکراری و هدفمندی هستند که کودک در صدد است از طریق آن‌ها، نگرانی و آشفتگی خود را خنثی کند، درواقع به قصد رهایی از این افکار، شروع به انجام رفتارهای اجباری می‌کند و برای این بچه‌ها به نظر می‌آید، تشریفات این قدرت را دارند تا از اتفاقات بد جلوگیری کنند.

وی ادامه داد: نشانه‌های وسواس، ترس‌ها و افکار تکراری و مزاحم کودکان، چندین حوزه را شامل می‌شود که ازجمله آن‌ها می‌توان به نگرانی درباره مریضی، آسیب یا مرگ خودشان یا اعضای خانواده، ترس کودک در مورد نقض قوانین و احساس گناه در مورد انجام کاری بد، نگرانی کودک درباره تمیزی، کثیفی و میکروب‌ها، وسواس درباره صاف بودن اشیا، تقارن و جفت بودن، یا قرار گرفتن دقیق شی در یک جا، افکاری درباره اینکه بعضی چیزها خوش شانسی یا بد شانسی می‌آورند و … اشاره کرد.

دارایی در رابطه با انواع وسواس در کودکان افزود: ازجمله انواع وسواس در بچه‌ها می‌توان به مواردی مانند؛ شستن و تمیز کردن، پاک کردن اشیاء، پاک‌نویس کردن، مجدداً انجام دادن کاری، تکرار یک کلمه، پاراگراف یا مطالعه یک قسمت بارها و بارها، چک کردن‌های مکرر مثل قفل بودن در تکالیف خانگی یا روشن و خاموش بودن چراغ، خوردن، پوشیدن، یا انجام کارها به یک شکل خاص و برآورده شدن حاجات به یک شکل تکراری اشاره کرد.

این روانشناس با اشاره به این‌که وراثت نقش مهمی در بروز وسواس در کودکان دارد، عنوان کرد: درواقع میزان شیوع وسواس در بچه‌هایی که اعضای خانواده آن‌ها دارای این اختلال هستند بیشتر است، عامل مهم دیگر در پیدایش وسواس کودکان، عدم تعادل انتقال دهنده سروتونین در مغز است، همچنین گاهی اوقات وسواس می‌تواند بعد از یک بیماری یا یک دوره سخت و استرس‌زا برای کودک به وجود بیاید.

وی تصریح کرد: ازجمله شایع‌ترین اختلالاتی که با وسواس در بچه‌ها همراه هستند، می‌توان از اختلالات اضطرابی، افسردگی، یادگیری، خوردن، سوء مصرف مواد و … نام بُرد.