متخصص بیماری های اعصاب و روان با بیان درمان اختلالات روانپزشکی به نوع بیماری و شدت آن و اولویت بیمار بستگی دارد گفت: اگر شخص به یک بیماری خفیف با علائم کنترل شده مبتلا باشد ممکن است روان درمانی کافی باشد. ولی در بیماریهای شدید روانی اغلب یک رویکرد تیمی و ترکیبی از روان درمانی و دارودرمانی می تواند روند درمانی را کنترل کند.
دکتر عادله عیسی گفت: هر نوع تغییری در ساختار یا کارکرد مغز می تواند باعث بیماری روانپزشکی شود و تغییرات بیوشیمیایی در سطح سلول های عصبی عامل اکثر اختلالات روانی شدید است.
وی با بیان اینکه ضایعات ساختمانی مغز به دلایل مختلف مانند عفونت، ضربه به سر، نرسیدن خون، خونریزی و تومور مغزی، مصرف حشیش و الکل، کمبود غذایی، صرع درمان نشده و بیماری های پیشرونده مغزی هم می توانند باعث اختلال روانی شوند گفت: در تعدادی از بیماری های روانی دیده می شود که افراد دیگری از فامیل بیمار به همان بیماری مبتلا می باشند. بنابراین گفته میشود که استعداد ابتلا به بیماری روانی از والدین به کودکان منتقل میشود اما بروز و ظهور بیماری با عوامل زیادی ارتباط دارد که ممکن است فرد مستعد مبتلا به بیماری شود یا نشود؛ به بیان دیگر استعداد ابتلا به بیماری منتقل میشود نه بیماری.
وی خاطرنشان کرد: برای رشد سالم یک فرد محبت، راهنمایی مناسب، تشویق، نظم و انضباط متعادل از ضروریات دوران کودکی است. اگر در دوران کودکی چنین عواملی نباشد یا کودک در برابر تجارب ناخوشایندی قرار گیرد، امکان اینکه در آینده دچار ناراحتی روانی شود زیاد است.
متخصص بیماری های اعصاب و روان با تاکید بر اینکه نزاع خانوادگی و عدم وجود صمیمیت و صداقت باعث خلق آثار نامساعد بر افراد و به خصوص بر کودک می شود افزود: چنین افرادی در برخورد با فشارهای روانی و مشکلات جدی احتمال دارد دچار اختلال روانی شوند.
عیسی با بیان اینکه اگر فرد در جامعه امکانات و واجبات یک زندگی معمولی را نداشته باشد دچار رنج و ناراحتی می شود گفت: بیکاری، بیعدالتی، ناامنی، چشم و هم چشمی های شدید و نبود ارزش های معنوی و انسانی در جامعه ممکن است باعث آشفتگی روانی افراد گردد.
وی ادامه داد: امروزه روانشناسان نقش عمده ای را برای عوامل روانشناختی در ایجاد بیماریهای روانپزشکی قائل هستند. آنان معتقدند که وقتی در فکر و باور و شناخت های افراد انحراف ایجاد شود به تدریج دچار بیماری روانی می شود.
متخصص بیماری های اعصاب و روان در پاسخ به این سوال که اختلالات روانی تا چه حد درمان پذیر هستند؟ گفت: درمان اختلالات روانپزشکی به نوع بیماری و شدت آن و اولویت بیمار بستگی دارد. در بسیاری از موارد ترکیبی از درمان ها تاثیر بیشتری خواهند داشت. اگر شخص به یک بیماری خفیف با علائم کنترل شده مبتلا باشد ممکن است روان درمانی کافی باشد. ولی در بیماریهای شدید روانی اغلب یک رویکرد تیمی و ترکیبی از روان درمانی و دارودرمانی می تواند روند درمانی را کنترل کند.
عیسی با اشاره به اینکه اگرچه داروهای روانپزشکی بیماری را درمان نمیکنند اما میتوانند علایم را به میزان قابل توجهی بهبود بخشند افزود: داروهای روانپزشکی همچنین میتواند به موثرتر شدن سایر روشهای درمانی مانند روان درمانی کمک کنند. نوع داروها به وضعیت بیماری و نحوه پاسخ بدن بیمار به دارو بستگی دارد.
وی روان درمانی را شامل صحبت کردن در مورد وضعیت بیمار با یک روان درمانگر دانست و افزود: در طول روان درمانی بیمار وضعیت و خلقیات، حالات و افکار و رفتارهای خودش را بیشتر میشناسد. با بینش و دانشی که به دست میآورد میتواند مهارتهای مقابله و مدیریت استرس را یاد بگیرد.
عیسی یادآور شد: بعضی اوقات بیماری روانی به حدی شدید میشود که بیمار نیاز به بستری شدن در بیمارستان روانی دارد. بستری شدن در بیمارستان در مواردی انجام میشود که احتمال آسیب رساندن به خود یا دیگران وجود داشته باشد. متاسفانه در حال حاضر بسیاری از خانواده های درگیر نمی دانند چگونه با بیمار اعصاب و روان رفتار کنند و همین موضوع یکی از مهمترین عواملی است که در طولانی شدن روند درمان یا وخیم شدن حال بیماران تاثیرگذار است.
متخصص بیماری های اعصاب و روان با بیان اینکه مثلا بسیاری از کسانی که از بیماری افسردگی رنج می برند، تصمیم میگیرند سکوت کنند و از درمان اجتناب کنند و باید گفت مواردی که تشخیص داده نمی شود معمولاً به مرور زمان تشدید میشود افزود: اثبات شده که افسردگی بدون راهنمایی پزشکی مناسب، میتواند تجربه ای طاقت فرسا باشد. با همه مشکلات در روند درمان افسردگی باید بدانیم افسردگی میتواند پیشگیری و درمان شود که این امر مستلزم شناخت بهتر ماهیت افسردگی و نیز بهبود شرایط درمان آن در کشور است.
وی در پاسخ به این سوال که چه عواملی در پیشگیری از اختلالات روانی موثر است؟ عنوان کرد: هیچ راه مطمئنی برای جلوگیری از بیماریهای روانی وجود ندارد اما رعایت اصولی مانند توجه بیمار باید به علائم هشدار دهنده، همکاری بیمار با پزشک و… از راه های کنترل علائم بیماری های اعصاب و روان است.
متخصص بیماری های اعصاب و روان در خصوص شایع بودن بیماری های روانپزشکی در گروه های سنی مختلف بیان کرد: در مطالعاتی که در کشور ایران انجام شده نشان داده شده با افزایش سن، میزان شیوع اختلالات روانی افزایش داشته است و میزان شیوع این اختلالات در افراد مطلقه و بیوه و متاهل و افراد بیکار و بازنشسته و زنان خانهدار بیش از سایر گروه ها بوده است.
این متخصص اعصاب و روان افزود: نکته جالب اینجاست که بسیاری از بیماریهای روانپزشکی قبل از سن ۱۸ سالگی خود را نشان میدهند و میتوانند تاثیر زیادی روی فرآیند رشد داشته باشند.
وی بیماری های روانی شایع در کودکان و نوجوانان را اختلال کم توجهی – بیش فعالی، اختلال اضطرابی، افسردگی، اختلال سلوک، اختلال دوقطبی، اختلالات تغذیهای و اسکیزوفرنی عنوان و تاکید کرد: اگر بیماری های روانی در این گروه سنی درمان نشوند، میتواند به حدی در فرآیند رشد مخرب باشند که تا آخر عمر زندگی آنها را تحت تاثیر قرار دهد.
منبع: ایسنا