این روزها مطالب و مباحث بسیاری در مورد روانشناسی و روان درمانی در رسانه های مختلف منتشر می شوند، در بسیاری از فیلم ها و سریال ها جلسات مشاوره و روان درمانی به تصویر کشیده می شوند، اما ممکن است خیلی هایشان موجب درک غلطی از این موضوعات در مخاطبانشان شوند.
این به دلیل آن است که رسانه ها برای جذب مخاطبین و جذاب ساختن برنامه هایشان، روند جلسات درمانی را ساختگی و غیر کارشناسانه به تصویر می کشند که متاسفانه این ممکن است در زندگی واقعی برای افراد تصور غلطی ایجاد کرده و برایشان خطرناک هم باشد.
در زیر ۵ تصور رایج در خصوص روان درمانی که ممکن است همه ما در ذهن خود داشته باشیم، آمده است :
۱- روان درمانگران در خصوص مسائل شخصی و رازهای شما قابل اعتماد نیستند.
ممکن است در داستان ها و یا فیلم ها دیده باشید که روانشناسان و مشاوران به راحتی جزئیات جلسات درمانی و آنچه مراجعانشان برایشان تعریف کرده اند را بازگو می کنند اما در واقعیت اینطور نیست و رازداری جزء اصول ابتدایی در فرآیند درمان است.
در حقیقت برای درمانگران محدودیت های حرفه ای و اخلاقی در خصوص افشای مسائل محرمانه مراجعان وجود دارد.
موضوعات مطرح شده در جلسات درمانی هرگز بدون اجازه مراجع با شخص دیگری در میان گذاشته نخواهد شد. البته در مورد این قانون استثنائاتی وجود دارد، مثلاً زمانی که فرد در خطر است و یا در موارد کودک آزاری ، با این حال درمانگران این قوانین را در جلسه اول درمان توضیح خواهند داد.
۲- روان درمانگران افرادی غیر نرمال و عجیب هستند و به راحتی می توانند در روند درمان اشتباه کنند.
در بسیاری از فیلم ها و برنامه ها روانشناسان افرادی عجیب و متفاوت تصویر می شوند که خودشان مشکلات متعدد ارتباطی، خانوادگی و روانی دارند. اما حقیقت این است که روانشناسان افرادی به شدت آموزش دیده و نرمال هستند و به بیانی دیگر مانند همه ما “انسان” هستند! روانشناسان سال های زیادی را صرف تحصیل و مطالعه در حوزه های تخصصی خود می کنند.
۳- درمانگر شما تمام مشکلاتتان را حل خواهد کرد.
درمانگران در فیلم ها و داستان ها به مراجعانشان می گویند دقیقاً چه کار بکنند و انتظار می رود همه جواب ها را بدانند. اما حقیقت این است که یک درمانگر حرفه ای شما را تنها در یافتن پاسخ یاری خواهد کرد. ممکن است درمانگر شما در یک موقعیت خاص به شما پیشنهاد کند رفتارتان را عوض کنید و یا به شما تکالیفی برای انجام در خانه بدهد تا ارتباط میان جلسات حفظ شود (توجه کنید اینها نصیحت نیستند و رهنمودهای درمانی محسوب می شوند). اگر شما از درمانگرتان درخواست راه حل نمایید به احتمال زیاد وی شما را تشویق خواهد کرد که خودتان با توجه به شرایط و دانش درونی تان بهترین راه حل را بیابید.
هر درمانگر شیوه منحصر بفردی برای خود دارد، و درمان های مختلفی با رویکردهای رهنمودی مستقیم و غیر مستقیم وجود دارد.
۴- درمانگر شما همیشه در دسترس و اصطلاحاً “آن کال” خواهد بود و شرایط بحرانی تان را مدیریت خواهد کرد.
در داستان ها و برنامه های تلویزیونی ممکن است درمانگران به صورت دائمی با مراجعان خود تلفنی صحبت کرده و در لحظه لحظه زندگی شان حضور داشته باشند و یا در بعضی موارد در حوادث زندگی افراد بوده و مانع از رفتارهای اشتباه و هیجانی شان شوند! اما حقیقت این است که درمانگران به منظور اثربخشی بیشتر جلسات درمان، مرزهای درمانی را حفظ می کنند. درمانگران در جلسه اول درمان، خط و مشی درمان را به شما خواهند گفت. بیشتر تعاملات شما با درمانگرتان در جلسات درمانی و زمان های تعیین شده خواهد بود که عموماً هفته ای یک بار خواهد بود. با این حال مکالمه کوتاه ۵ تا ۱۰ دقیقه ای بین جلسات درمانی هم منع نشده است.
همچنین درمانگران معمولاً پاسخگوی تماس های بحرانی (مثلاً موارد خودکشی) مراجعانشان خواهند بود.
۵- درمانگرتان دچار درگیری عاطفی با شما خواهد شد.
داستان های زیادی در خصوص ایجاد روابط عاطفی و عاشقانه میان درمانگر و مراجع در طول جلسات درمان در کتاب ها و فیلم ها خوانده و دیده ایم. به نظر می رسد در پایان درمان باید درمانگرمان عاشق مان شود! اما حقیقت این است که درمانگران محدودیت های حرفه ای و اخلاقی در خصوص ایجاد روابط همزمان با درمان با مراجعان شان دارند. روابط هم زمان با درمان اشاره به موقعیت هایی دارد که درمانگر اقدام به ایجاد تعامل با مراجعان خارج از چهارچوب درمانی می نماید که البته این نوع روابط برای مراجعان در فرآیند درمان بسیار آسیب زننده خواهد بود. چه از نظر حرفه ای و چه از نظر اخلاقی هیچ درمانگری اجازه نخواهد داشت در طول فرآیند درمان با شما رابطه عاطفی برقرار کند.
