آیا تماشای اعدام موجب اجتناب از جرم در بینندگان می شود؟

آیا تماشای اعدام موجب اجتناب از جرم در بینندگان می شود؟

به گزارش سایک نیوز به نقل از روزنامه شرق، یک روانشناس در این خصوص می گوید :درباره اعدام در ملاعام بارها از من سؤال شده است. بسیاری می‌خواهند بدانند که آیا دیدن صحنه اعدام یک جانی، قاتل، قاچاقچی یا یک متجاوز به عنف می‌تواند در روحیه افراد اثرگذار باشد و به قول ارسطو در آنها حالت «کاتارسیس» یا تزکیه ایجاد کند؟

باید بگویم که براساس تجربیات من، تماشای اعدام، اثر درمانی ندارد. فردی که به اعدام محکوم می‌شود دیگر زنده نیست تا بخواهد از اثر درمانی فعلِ مجازات بهره‌مند شود و از سوی دیگر، افرادی هم که به تماشای این مراسم می‌نشینند بهره‌ای از آن نخواهند برد.

براساس علم روان‌شناسی می‌توان تماشاچیان اعدام را به چند گروه تقسیم کرد؛ عده‌ای که به خاطر ویژگی‌های ژنتیکی خاصی که دارند، احساس همدلی ندارند. در وجودشان حسی ندارند و نمی‌دانند و متوجه نخواهند شد که قاتل با این صحنه چه درد و رنجی را تحمل می‌کند. این افراد اگر خوشحال نشوند، ناراحت هم نخواهند شد.

دسته‌ای دیگر از روی کنجکاوی و ماجراجویی پا در چنین مراسمی می‌گذارند. البته خیلی از تماشاچیان با دیدن صحنه ترسناک به  اختلال پس از سانحه مبتلا می‌شوند.

باید توجه داشت که بسیاری از اعدام‌های در ملاعام، ریشه در سنت اداره شهرها داشته‌اند و نه اینکه رویه‌ای قانونی و حتی شکلی در اداره جامعه و کاهش جرم باشند.  در گذشته‌های دور، اعدام‌ها به خاطر نبود کنترل‌های لازم در برابر چشم مردم و در کوچه و خیابان‌ها صورت می‌گرفت اما امروز که ساز و کارهای قضائی، مددکاری، نظامی و انتظامی توانسته‌اند بار بسیاری از رویکردهای مدنی را به دوش کشیده و در جهت بهبود شرایط اجتماعی گام بردارند، اعدام در ملاعام دیگر چندان اولویت جامعه‌شناسی شهری نیست.

از نظر پزشکی مجرمان، کنترل خاصی ندارند و باید از نظر قانونی راه‌هایی اتخاذ شود تا شرایط بهتری برای اجرای مجازات آنها در نظر گرفته شود.

گاهی اوقات برای اینکه خانواده مقتول آرام شوند، متهم پرونده باید قصاص شود. ما در جایگاه خانواده قربانی نیستیم تا بدانیم بعد روانی آن تا چه حد است. باید به این مسئله از دو منظر نگاه کرد؛ از بعد علمی و بی‌طرفانه. در مجموع بهتر است مجرم تحت کنترل قرار گیرد و در زندان‌ها اعدام شود.

با مرور مواردی که عنوان شد، حال وقت آن است که به همان سوال نخست برگردیم؛ آیا تماشای اعدام، روحیه ما را تلطیف کرده و از ارتکاب به جرم باز می‌دارد؟

عده‌ای که به این مراسم‌ها می‌روند از نظر سلامت روان مشکل دارند. این افراد به تصور اینکه به کارناوال و تفریح می‌روند، پا در چنین مراسم‌هایی می‌گذارند. درواقع افراد با دیدن صحنه‌های ضداجتماعی، ترسی در وجودشان ایجاد نمی‌شود و ادب یا به قول ارسطو، تز‌کیه نخواهند شد. کسانی که فیلم خشونت‌آمیز می‌بینند به سمت خشونت گرایش پیدا می‌کنند وای به حالی که در گوشه‌ای از شهر شاهد ماجرایی وحشتناک باشند. این اعدام‌ها در خانواده قاتل نیز تأثیر دارد؛ در ماجرایی گرفتار می‌شوند که خودشان را مبرا از جامعه می‌بینند و طلبکار می‌شوند و خواهان جبران هستند.