سایک نیوز به نقل از منتال هلث: سوء استفاده عاطفی شامل کنترل شخص دیگری با سوء استفاده از احساسات وی برای ایجاد حس انتقاد، خجالت، شرمساری، سرزنش یا دستکاری آنهاست. در حالی که سوء استفاده عاطفی بیشتر در روابط زناشویی و دوستی رایج است، سوء استفاده ذهنی یا عاطفی می تواند در هر رابطه ای رخ دهد – از جمله در بین دوستان، اعضای خانواده و همکاران.
به طور کلی، یک رابطه زمانی از نظر عاطفی توهین آمیز است که الگوی ثابتی از کلمات توهین آمیز و رفتارهای زورگویانه وجود داشته باشد که عزت نفس فرد را تحلیل می برد و سلامت روان او را تضعیف می کند.
هدف اصلی سوء استفاده عاطفی کنترل طرف مقابل از طریق بی اعتبار کردن، منزوی کردن و ساکت کردن وی می باشد.
در هر صورت، سوء استفاده عاطفی می تواند عزت نفس شما را از بین ببرد و شما می توانید به درک و واقعیت خود شک کنید. در پایان، ممکن است احساس کنید در دام افتاده اید. افرادی که مورد آزار عاطفی قرار گرفته اند اغلب آنقدر ناراحت و رنجیده هستند که نمی توانند رابطه را بیشتر از این تحمل کنند، اما از ترک آن نیز می ترسند. بنابراین، چرخه تا زمانی که کاری انجام شود تکرار می شود.
نشانه های سوء استفاده عاطفی
چندین نشانه برای سوء استفاده عاطفی وجود دارد. به خاطر داشته باشید که حتی اگر شریک زندگی، والدین، همکار یا دوست شما فقط تعداد انگشت شماری از این کارها را انجام دهد، رابطه شما با آنها همچنان از نظر عاطفی آزاردهنده است.
هنگام بررسی رابطه خود، همچنین به یاد داشته باشید که سوء استفاده عاطفی اغلب غیر محسوس است. در نتیجه، تشخیص علائم بسیار دشوار است. اگر در تشخیص اینکه آیا رابطه تان توهین آمیز است یا خیر، مشکل دارید، به این فکر کنید که تعاملات شما چه احساسی به شما می دهد.
اگر هر زمان که با طرف مقابلتان در ارتباط هستید احساس ناراحتی، ناامیدی، سردرگمی، سوء تفاهم، افسردگی، اضطراب یا بی ارزشی می کنید، احتمال اینکه رابطه شما از نظر عاطفی سو استفاده گرانه باشد بسیار زیاد است.
همچنین در دام این که به خود بگویید «بد نیست» نیفتید و رفتار طرف مقابل را به حداقل برسانید. همه سزاوار این هستند که با آنها با مهربانی و احترام رفتار شود، از جمله شما. درک این موضوع می تواند به شما کمک کند چرخه سوء استفاده عاطفی را متوقف کنید.
انتظارات غیرواقعی دارند.
یکی از نشانه های سوء استفاده عاطفی این است که طرف مقابل انتظارات غیر واقعی از شما داشته باشد. نمونه هایی از آن عبارتند از:
- درخواست های غیر منطقی
- از شما انتظار دارند که همه چیز را کنار بگذارید و نیازهای آنها را برآورده کنید.
- از شما می خواهد که تمام وقت خود را با هم بگذرانید.
- ناراضی بودن، مهم نیست چقدر تلاش می کنید یا چقدر می خواهید که تلاش کنید.
- انتقاد از شما برای انجام ندادن وظایف بر اساس استانداردهای آنها
- شما اجازه ندارید نظر متفاوتی با نظر آنها داشته باشید.
- درخواست از شما برای نام بردن تاریخها و زمانهای دقیق هنگام بحث در مورد چیزهایی که شما را ناراحت میکند. (و وقتی نمیتوانید این کار را انجام دهید، ممکن است رویداد را رد کنند، گویی هرگز اتفاق نیفتاده است.)
شما را بی اعتبار می کنند و نادیده می گیرند.
یکی دیگر از نشانههایی که نشان میدهد ممکن است فردی از نظر عاطفی سوء استفاده کند، این است که شما را بیاعتبار کند.
- تضعیف، نادیده گرفتن یا تحریف ادراکات یا واقعیت شما
- امتناع از پذیرش احساسات شما با تلاش برای تعریف اینکه شما چگونه باید احساس کنید.
- از شما می خواهد بارها و بارها احساس خود را توضیح دهید.
- متهم کردن شما به “بیش از حد حساس”، “بیش از حد احساساتی” یا “دیوانه” بودن.
- امتناع از تأیید یا پذیرش نظرات یا ایده های شما به عنوان شخصی معتبر
- نادیده گرفتن درخواست ها، خواسته ها و نیازهای شما به عنوان امری مضحک یا بی ارزش
- با گفتن جملاتی مانند “ادراک شما نامتناسب است” یا “شما اغراق می کنید”، نشان می دهد که برداشت شما اشتباه است یا نمی توان به شما اعتماد کرد.
- اگر خواسته ها یا نیازهای خود را بیان می کنید، شما را به خودخواه، نیازمند یا مادی گرا بودن، متهم می کنند. (توقع این است که هیچ خواسته یا نیازی نداشته باشید.)
اختلاف و آشوب ایجاد می کنند.
افراد آزاردهنده عاطفی تمایل به ایجاد هرج و مرج دارند. چند نمونه از این نشانه عبارتند از:
- شروع مجادله به خاطر مشاجره
- اظهارات گیج کننده و متناقض (که گاهی اوقات “دیوانه سازی” نامیده می شود)
- داشتن تغییرات شدید خلقی یا فوران عاطفی ناگهانی
- آنقدر نامنظم و غیرقابل پیش بینی رفتار می کنند که احساس می کنید “روی پوسته تخم مرغ راه می روید”
از باج گیری عاطفی استفاده می کنند.
اگر کسی سعی می کند از احساسات شما علیه شما استفاده کند، این نشانه سوء استفاده عاطفی است. نمونه هایی از باج گیری عاطفی عبارتند از:
- دستکاری و کنترل شما با ایجاد احساس گناه
- تحقیر شما در ملاء عام یا در تنهایی
- از ترس ها، ارزش ها، شفقت یا سایر ویژگی های شما برای کنترل شما یا موقعیت استفاده می کنند.
- بزرگنمایی عیبهای شما یا اشاره به آنها برای منحرف کردن توجه یا اجتناب از مسئولیت انتخابها یا اشتباهات ضعیف خود
- انکار وقوع رویداد یا دروغ گویی در مورد آن
- تنبیه شما با خودداری از محبت یا رفتار بی سر و صدا
نشان دادن اینکه از شما شایسته تر و برتر هستند.
- افرادی که از نظر عاطفی آزاردهنده هستند اغلب برتر و شایسته رفتار می کنند. مواردی که باید در نظر بگیرید که آیا فرد در زندگی شما این نشانه سوء استفاده عاطفی را نشان می دهد یا خیر، عبارتند از:
- با شما طوری رفتار می کنند که انگار حقیر هستید.
- شما را به خاطر اشتباهات و کاستی هایتان سرزنش می کنند.
- به همه چیزهایی که می گویید شک دارند و سعی می کنند به شما ثابت کنند که اشتباه می کنید.
- گفتن اینکه نظرات، ایدهها، ارزشها و افکار شما احمقانه، غیرمنطقی یا بی معنی هستند.
- استفاده از طعنه و کنایه در هنگام تعامل با شما
- طوری رفتار می کنند که انگار همیشه حق با آنهاست، بهترین موارد را می دانند و از شما باهوش ترند.
شما را کنترل و منزوی می کنند.
افراد آزاردهنده عاطفی سعی می کنند شما را منزوی و کنترل کنند. برخی از نمونه های این شکل از سوء استفاده عاطفی عبارتند از:
- کنترل افرادی که می بینید یا با آنها وقت می گذرانید، از جمله دوستان و خانواده
- نظارت دیجیتالی بر شما، از جمله پیام های متنی، رسانه های اجتماعی و ایمیل
- متهم کردن شما به خیانت و حسادت نسبت به روابط شما
- گرفتن یا پنهان کردن کلید ماشین شما
- خواستار دانستن اینکه کجا هستید.
- رفتار با شما مانند یک دارایی یا دارایی
- انتقاد یا مسخره کردن دوستان، خانواده و همکاران
- استفاده از حسادت به عنوان نشانه عشق و جلوگیری از بودن با دیگران
- شما را مجبور می کند که تمام وقت خود را با هم بگذرانید.
- کنترل امور مالی شما
انواع سوء استفاده عاطفی
سوء استفاده عاطفی می تواند اشکال مختلفی داشته باشد، از جمله:
- اتهامات خیانت یا سایر نشانه های حسادت و مالکیت
- بررسی مداوم یا تلاش برای کنترل رفتار فرد مقابل
- مدام بحث یا مخالفت کردن
- انتقاد کردن
- منزوی کردن فرد از خانواده و دوستان
- زورگویی و توهین کلامی
- امتناع از مشارکت در رابطه
- دادن حس شرمساری یا سرزنش کردن
- بی اهمیت جلوه دادن نگرانی های طرف مقابل
- خودداری از محبت و توجه
رابطه شما ممکن است در ابتدا عادی و محبت آمیز به نظر برسد، و در ادامه با این نوع سوءاستفاده های عاطفی بعداً (با پیشرفت رابطه) از آنها برای شروع به زورگویی و کنترل شما استفاده شود.
سوء استفاده عاطفی در مقابل تعارض عادی
تعارض بخشی عادی از یک رابطه است. با این حال، اگر در طول درگیری با طرف مقابل، احساس می کنید که مورد آزار و اذیت، بی احترامی، تحقیر، توهین یا طرد شدن قرار می گیرید، اینها نشانه هایی هستند که نشان می دهد ممکن است از مرز و آزار عاطفی عبور کرده باشید.
نکاتی برای مقابله با سوء استفاده عاطفی
اولین گام در برخورد با یک رابطه آزاردهنده عاطفی، شناخت سوء استفاده است. هر یک از جنبه های سوء استفاده عاطفی را در رابطه خود شناسایی کنید.
با صادق بودن در مورد آنچه تجربه می کنید، می توانید دوباره کنترل زندگی خود را به دست بگیرید. در اینجا هفت استراتژی دیگر برای احیای زندگی خود آورده شده است که می توانید از امروز آنها را عملی کنید.
- خودتان را در اولویت قرار دهید.
وقتی صحبت از سلامت روحی و جسمی شما می شود، خودتان را در اولویت قرار دهید. دیگر نگران جلب رضایت فردی که از شما سوء استفاده می کند نباشید. به نیازهای خود رسیدگی کنید. کاری را انجام دهید که به شما کمک کند مثبت فکر کنید و خودتان را تأیید کنید.
همچنین حتماً استراحت کافی داشته باشید و وعده های غذایی سالم بخورید. این مراحل ساده مراقبت از خود می تواند به شما کمک کند تا با استرس های روزانه سوء استفاده عاطفی مقابله کنید.
- ایجاد مرزها
قاطعانه به فرد آزاردهنده بگویید که دیگر سر شما فریاد نزند، شما را نامرد صدا کند، به شما توهین نکند، با شما بی ادبی نکند و غیره. سپس به آنها بگویید اگر این رفتار را انجام دهند چه اتفاقی خواهد افتاد.
به عنوان مثال، به آنها بگویید که اگر شما را با نام و نشان صدا بزنند یا به شما توهین کنند، مکالمه تمام می شود و شما اتاق را ترک خواهید کرد. نکته کلیدی این است که از مرزهای خود پیروی کنید. این امر به طرف مقابل می فهماند که آزار عاطفی او قابل تحمل نخواهد بود.
- دست از سرزنش خود بردارید.
اگر برای مدتی در یک رابطه آزاردهنده احساسی بوده اید، ممکن است فکر کنید که مشکلی در شما وجود دارد. اما مشکل شما نیستید. از سرزنش خود برای چیزی که کنترلی روی آن ندارید دست بردارید.
- متوجه شوید که نمی توانید آنها را تغییر دهید.
با وجود تمام تلاشهایتان، هرگز نمیتوانید با انجام کاری متفاوت یا متفاوت بودن، فرد آزارگر عاطفی را تغییر دهید.
به خود یادآوری کنید که نمی توانید اعمال آنها را کنترل کنید و در انتخاب آنها مقصر نیستید. تنها چیزی که می توانید کنترل کنید پاسخ شما به سوء استفاده عاطفی است.
- از درگیر شدن بپرهیزید.
به عبارت دیگر، اگر سوءاستفادهگر سعی میکند با شما بحثی را آغاز کند، شروع به توهین به شما کرد، چیزهایی را از شما مطالبه کرد، یا از روی حسادت عصبانی شد، سعی نکنید توضیحاتی ارائه دهید، احساسات او را تسکین دهید یا برای کارهایی که انجام ندادهاید عذرخواهی نکنید. هر چقدر هم که تلاش کنید، نمیتوانید از نظر آنها همه چیز را درست کنید.
- یک شبکه پشتیبانی داشته باشید.
اگر چه ممکن است سخت باشد که به کسی بگویید که مورد سوء استفاده عاطفی هستید، اما صحبت کردن می تواند کمک کننده باشد. با یک دوست قابل اعتماد، یکی از اعضای خانواده یا یک مشاور در مورد آنچه که تجربه می کنید صحبت کنید.
این شبکه از دوستان و افراد مورد اعتماد سالم به شما کمک می کند کمتر احساس تنهایی و انزوا کنید. آنها همچنین می توانند حقیقت را در زندگی شما بیان کنند و به شما کمک کنند تا همه چیز را در چشم انداز قرار دهید.
- روی خارج شدن از آن رابطه کار کنید.
اگر شریک، دوست یا یکی از اعضای خانواده شما قصد تغییر یا کار بر روی انتخاب های ضعیف خود را نداشته باشد، نمی توانید برای همیشه در رابطه آزاردهنده باقی بمانید. در نهایت هم از نظر روحی و هم از نظر جسمی به شما آسیب وارد می کند.
بسته به موقعیت خود، ممکن است لازم باشد اقداماتی را برای پایان دادن به رابطه انجام دهید. هر موقعیتی متفاوت است. بنابراین، افکار و ایده های خود را با یک دوست قابل اعتماد، عضو خانواده یا مشاور در میان بگذارید. سوء استفاده عاطفی می تواند اثرات طولانی مدت جدی داشته باشد، اما همچنین می تواند مقدمه ای برای آزار فیزیکی و خشونت باشد.
همچنین به یاد داشته باشید که سوء استفاده اغلب زمانی تشدید می شود که فرد مورد آزار قرار گرفته تصمیم به ترک می گیرد.