بی احترامی در رفتار نوجوانان شاید این روزها بیشتر به چشم بخورد. بسیاری از مواقع ممکن است متوجه شده باشید که تعاملات شما با فرزندتان به چیزی شبیه به این تبدیل شده:
شما: تکلیف مربوط به درس … چطور پیش میره؟
فرزند شما: چرا انقدر بهم گیر میدین؟ بهم اعتماد ندارین؟ همیشه نمره های خوب می گیرم، چرا در موردش انقدر سوال می پرسین پس؟
شما: من فقط پرسیدم! فقط می خواستم ببینم اوضاعت چطوره.
فرزند شما: آره حتماً.
به عنوان یک والد ممکن است نگران و آزرده خاطر شده، و مطمئن نباشید در چنین مواقعی دقیقاً چه اتفاقی می افتد. فرزند شما به ارزش ها و علائق شما احترام می گذاشت، حالا چه اتفاقی افتاده که حتی ساده ترین مسائل هم به یک بحث طولانی تبدیل می شود!
دلایل متعددی برای این رفتار فرزند شما وجود دارد و باید این خبر خوب را به شما بدهیم که: این دوران نیز می گذرد!
بی احترامی
تمامی نوجوانان بی احترامی نمی کنند، اما برخی بی احترامی ها با توجه به دوره رشدی که در آن قرار دارند طبیعی است. فرزند شما در حال یادگیری است که چگونه خود را ابراز کند و به طور مستقل از ایده هایش دفاع کند، بنابراین گاهی اوقات شما با آنها مخالفت می کنید. رشد استقلال یکی از اصلی ترین بخش های رشدی این دوران است.
همچنین، خلق فرزند شما به صورت مداوم تغییر می کند. به دلیل رشد مغز آنها، آنها نمی توانند به سرعت به این تغییر خلق پاسخ داده یا به مسائلی که ناگهان رخ می دهد پاسخ مناسبی بدهند. بنابراین ممکن است بسیار حساس شوند.
در این مرحله نوجوانان نسبت به کودکی خود عمیق تر فکر کرده و ممکن است احساسات و افکاری داشته باشند که قبلاً با آنها مواجه نشده بودند. برخی از نوجوانان با دیدی تعارضی و افراطی به همه چیز نگاه می کنند. این انتقال به تفکر عمیق بخشی از رشد نوجوان به حساب می آید.
چگونه با رفتار بی احترامی نوجوانم برخورد کنم؟
نکاتی برای قانون گذاری
- در مورد رفتار ها و نوع برخوردش قانون وضع کنید. به عنوان مثال ممکن است بگویید “در خانواده ما با دیگران با احترام صحبت می کنیم. این به این معنیه که ما به دیگران برچسب نمی زنیم و از الفاظ نامناسب استفاده نمی کنیم.” درگیر کردن فرزند در قانون گذاری سبب می شود تا در مواقعی که مورد نیاز است به او یادآوری کنید که خودش در قانون گذاری سهیم بوده است.
- بر رفتار نوجوان خود و احساسی که در مورد آن دارید تمرکز کنید. از هرگونه اظهار نظر در مورد شخصیت فرزند خود بپرهیزید. به جای اینکه بگویید “تو خیلی بی ادبی” این جمله را امتحان کنید که ” وقتی با من اینطوری حرف می زنی ناراحت می شم” برخی مواقع نیز می توانید احساس خود را به صورت مستقیم نام ببرید “من الان ازدست تو عصبانی هستم”.
- عواقب رفتارهای ناپسندش را برایش مشخص کنید و آنها را اجرا نمایید، اما مراقب باشید خیلی قانون نگذارید. بسیاری از مواقع می توانید برای بی احترامی ها یا استفاده از الفاظ نامناسب این عواقب را عملی کنید.
نکاتی برای برقراری ارتباط
- آرام باشید و آرام بمانید. زمانی که فرزند شما نظر خود را درمورد مسئله ای ابراز می کند بسیار مهم است که آرامش خود را حفظ کنید. برای لحظه ای حرف زدن خود را متوقف کنید، نفسی عمیق بکشید، و صحبت خود را با آرامش ادامه دهید.
- از شوخی استفاده کنید. خنده با او سبب شکستن موقعیت نامناسب شده، ممکن است نحوه صحبت کردن را تغییر داده و بحث را به گونه ای دیگر پیش ببرد. شوخ طبعی هم چنین داغ بودن بحث را تعدیل می کند اما مراقب باشید او را مسخره نکنید، دست نیاندازید و یا با طعنه سخن نگویید.
- به شانه بالا انداختن، چشمان گرده شده و نگاه بی حوصله او بی توجه باشید تا زمانی که طوری رفتار می کند که شما از او خواسته بودید.
- برخی مواقع بی احترامی نوجوان به معنای بی ادبی او نیست. در چنین مواقعی از او بپرسید “این صحبت تو تا حدودی حالت حمله داشت. می خواستی با بی ادبی رفتار کنی؟”
- سعی کنید برای تشویق نوجوان خود برای ارتقا رابطه مثبت از جملات توصیفی استفاده کنید. زمانی که تعاملی مثبت دارید، این را برای فرزند خود روشن کنید. با این کار به او می گویید که نظر او را محترم شمرده و برایش احترام قائلید.
نکاتی برای روابط
- برای او الگو باشید. زمانی که با فرزند خود هستید، طوری رفتار و برخورد کنید که از او توقع دارید رفتار و برخورد کند.
- اگر تنش زیادی بین شما و فرزندتان وجود دارد، بزرگسالی قابل اعتماد مانند عمه/خاله، دایی/عمو و یا دوستی خانوادگی می تواند پشتیبان فرزند شما باشد. درگیر کردن فردی قابل اعتماد در اینگونه مواقع می تواند مفید باشد.
رفتارهای که در مقابل بی احترامی نوجوان نباید استفاده کرد
- بحث کردن معمولاً کارا نیست. زمانی که عصبانی می شویم، ممکن است چیزهایی بگوییم که واقعاً مد نظر ما نبوده است. بهتر است در این گونه مواقع به خود فرصتی دهید تا آرام شوید.
- اگر عصبانی شده اید و در حال مشاجره هستید، صحبت کردن در مورد آنچه که از نوجوان خود انتظار دارید دشوار به نظر می رسد. می توانید به او بگویید که می خواهید در مورد این موضوع صحبت کنید اما در زمانی مناسب.
- حالت تدافعی داشتن کمتر به شما کمک می کند. سعی کنید مسائل را شخصی نکنید.
- اگرچه تجربه شما در برابر مسائل بسیار بیشتر از فرزندتان است اما سخنرانی در مورد آن به نوعی سبب می شود تا دیگر به حرف های شما گوش ندهد. اگر می خواهید که فرزند شما به شما گوش کند، باید فعالانه به حرف های او گوش دهید.
- غر زدن نمی تواند تأثیر چندانی داشته باشد. تنها می تواند سبب ناامیدی بیشتر شما شده و مسلماً فرزند شما دیگر به حرفتان گوش نمی دهد.
- طعنه زدن نیز کارا نخواهد بود چرا که مقاومت را افزایش داده و فاصله بین شما و فرزندتان را افزایش می دهد.
چه زمانی باید نگران بی احترامی فرزندم باشم؟
اگر رفتار نوجوانتان در مورد شما و خانواده با توجه با آنچه که تاکنون گفته شد و راهکارهایی که انجام داده اید، تغییر نکرد، می تواند نشانه ای باشد از اینکه مشکلی عمیق تر وجود دارد.
همچنین زمانی که فرزند شما از خانواده دوری می کند و خلق و خوی اش همواره متغیر است، از طرفی سعی می کند کمتر در خانه بوده و یا در فعالیت های معمولی مشارکت نداشته باشد، باید نگران رفتار او شوید.
اگر در مورد رفتار فرزند خود نگران هستید، می توانید:
با فردی متخصص مانند مشاور مدرسه، معلم او و یا یک روانشناس مشورت کنید.
مسئله را به صورت خانوادگی مطرح کنید تا بتوانید از پشتیبانی خانواده استفاده کنید.
با والدین دیگر صحبت کرده و دریابید آنها چه کرده اند.
http://raisingchildren.net.au/articles/disrespectful_behaviour_teenagers.html
https://www.empoweringparents.com/article/how-to-deal-with-teens-with-attitude/
http://www.education.com/magazine/article/when-teens-talk-back/