پیکا چیست؟
پیکا یا هرزه خواری یکی از انواع اختلالات خوردن است که در طی آن فرد به صورت مداوم اقدام به خورد موادی مانند خاک و یا رنگ می کند که هیچ ارزش غذایی ندارد.واژه پیکا به معنای زاغ در زبان لاتین می باشد، در این اختلال افراد بزرگتر از ۲ سال، حداقل به مدت ۱ ماه اقدام به خوردن موادی با ارزش غذایی بسیار پایین و یا فاقد ارزش غذایی می کنند.
میزان شیوع این اختلال در بین کودکان زیر ۶ سال ۱۰ تا ۲۳ درصد گزارش شده است در حالیکه امار دقیقی از شیوع این اختلال در بزرگسالان در دست نمی باشد.
پیکا در خردسالان اغلب با میل به خوردن رنگ، گچ، نخ، مو و پارچه، در کودکان بزرگتر ، حشرات، شن و ماسه، برگ و حتی مدفوع حیوانات و در نوجوانان و بزرگسالان با خوردن گِل، خاک، پودر لباسشویی، پلاستیک، پاک کن، یخ، ناخن، کاغذ، زغال، گچ، چوب، لامپ، سوزن، نخ و سیم مشخص می شود.
در میان افراد دارای ناتوانی های جسمی و ذهنی، خصوصا در سنین ۱۰ تا ۲۰ سالگی ، پیکی شایع ترین اختلال خوردن بوده و در حدود ۲۰ درصد این افراد را درگیر کرده است.
در بزرگسالان پیکا می تواند در ۳ ماهه نخست بارداری بروز پیدا کند ، با این حال سایر افراد نیز می توانند بدان مبتلا باشند. برای مثال مشخص شده است که پیکا با اختلالات وسواسی جبری و اسکیزوفرنی در بزرگسالی در ارتباط می باشد.
تمایلات غذایی عجیب ، گاهی می تواند ناشی از عدم دریافت مقدار کافی از مواد مغذی مانند آهن و زینک به بدن افراد باشید بنابراین متخصصان قبل از تشخیص گذاری آزمایش هایی برای بررسی املاح معدنی و کم خونی افراد انجام می دهند.
در بیشتر موارد پیکا در کودکی بروز پیدا کرده و معمولا تنها چند ماه ادامه خواهد داشت، با این حال احتمال دارد در بزرگسالان و به مدت طولانی تری دیده شود و کنترل آن در کودکان و بزرگسالانی که دچار ناتوانی های رشدی می باشند، مشکل تر است.
عوارض پیکا :
۱- عفونت های انگلی و باکتریایی که ممکن است موجب آسیب دیدگی کلیه ها و کبد شود.
۲- خوردن مواد غیرقابل هضم چون سنگ می تواند موجب یبوست ، انسداد دستگاه گوارش خصوصا روده شود.
۳- خوردن اجسام تیز و سخت مانند انواع شیشه و یا گیره کاغذ می تواند موجب پارگی مسیر روده و مری شود.
۴- خوردن مواد غیر خوراکی ممکن است باعث ایجاد احساس سیری و عدم مصرف مواد مغذی و در نتیجه ایجاد سوء هاضمه در افراد شود.
۵- مصرف موادی همچون انواع رنگ های شیمیایی می تواند موجب مسمومیت و در نتیجه آسیب های مغزی و در کودکان اختلالات یادگیری شود. این مورد خطرناک ترین و مرگ بار ترین عارضه اختلال پیکا می باشد.
درمان پیکا :
پژوهش ها نشان داده اند که رفتار درمانی و استفاده از تقویت کننده های مثبت و منفی موثرترین درمان برای این اختلال می باشد.