یکی از دغدغه‌های جدی و البته جدید در حوزه تربیت، تربیت جنسی کودکان است که با توجه به اخبار ناگوار درباره سوءاستفاده از کودکان، والدین هم بیشتر از همیشه نگران این قضیه هستند.
گروه ایرنا زندگی – یکی از دغدغه‌های جدی و البته جدید در حوزه تربیت، تربیت جنسی کودکان است؛ با توجه به اخبار ناگوار درباره سوءاستفاده از کودکان، والدین بیشتر از همیشه نگران این قضیه هستند؛ اما گاهی برای مراقبت از فرزند خود در این زمینه دچار اشتباه می‌شوند. به چند مدل از این اشتباهات، در ادامه اشاره کردیم.
بدن تو مال توئه!
یکی از معضلات ما در این حوزه این است که بیشتر متون و آموزش‌ها، برگرفته از متون غربی هستند و برای همین نه با فرهنگ ما جور درمی‌آید نه با اعتقادات ما همخوانی دارد؛ برای مثال یکی از مواردی که به بچه‌ها برای مراقبت از خود آموزش داده می‌شود، این است که «این بدن مال توست» پس هیچکسی حق دیدن یا لمس آن را ندارد. در حالی که اصلاً گزاره اصلی غلط است. ما صاحب بدن خود نیستیم. در بهترین حالت ما امانت‌دار این بدن هستیم. اگر به بچه‌ها مدام بگوییم تو مالک این بدن هستی، پس حق انجام هر کاری با این بدن دارد؛ مثلا اگر از آن خسته شد، رگش را بزند! پس اینکه به بچه‌ها بگوییم مالک بدن خود هستند هم اشتباه است، هم راه خوبی برای آموزش خود مراقبتی نیست.
تو باید از همه بترسی
اشتباه بعدی و بدترین اشتباه این است که دنیا را برای کودک، به جنگلی پر از حیوانات وحشی ترسیم کنیم که همه به دنبال دریدن این کودک هستند! اینکه مثلا به او بگوییم «مراقب خودت باش حتی دایی هم نباید تو رو زیاد لمس کنه» وقتی کودک را از همه اعضای خانواده‌اش که باید منبع امنیت او باشند، بترسانیم، کودک را با مشکلات جدی روانی مواجه کرده‌ایم. علاوه‌براین، این ترساندن ما کارکردی هم ندارد؛ چون همیشه کودک از کسی که به او تعرض می‌کند، کم‌توان‌تر است؛ پس به جای اینکه مدام کودک را بترسانید، خودتان باید از او محافظت کنید و از افرادی که احتمال می‌دهید به او آسیب می‌رسانند، دور کنید.
آموزش مستقیم
بیشتر آموزش‌های جنسی اصلا کلامی و مستقیم نیستند. بچه‌ها به طور فطری مایل به پوشاندن خود هستند؛ پس لازم نیست بارها به او بگوییم «باید جای خصوصی‌ات را بپوشانی» همین که موقع بیرون آمدن از دستشویی سریع لباس زیرش را بپوشد یا موقع استحمام لباس زیر داشته باشد، کفایت می‌کند. در مرحله بعد پدر و مادر باید در رفتار و پوشش خود دقت کنند. مثلا از یک سنی به بعد کودک با والد همجنس خود به حمام برود. یا در برابر بچه‌های چهارپنج سال به بالا، پدر و مادر بسته به جنسیت کودک لباس‌های خیلی باز نپوشند.
آموزش زودتر از سن
تربیت جنسی هر کودک مخصوص خود اوست. شما باید با توجه به بافت جامعه، شرایط کودک و اطلاعاتش به او آموزش دهید؛ مثلا به کودکی که هیچ اطلاعات و کنجکاوی درباره مسائل جنسی ندارد، لزومی ندارد همه چیز را توضیح دهید. کودک باید به صورت طبیعی نه فقط با آموزش مستقیم، اعضای خصوصی خود را بشناسد؛ اما لزومی ندارد همه مسائل را شبیه ریاضی و فارسی به او یاد بدهید! رابطه صمیمانه خود را با فرزندتان حفظ کنید که کودک سوالاتش را از شما بپرسد و اگر پرسید در حد سنش جواب دهید.
دادن اطلاعات غلط
هرگز و هرگز اطلاعات غلط به فرزندتان ندهید. این کار اعتماد او به شما را از بین می‌برد؛ چراکه بالاخره یک روزی متوجه می‌شود که اطلاعات شما غلط است. آن روز دیگر به شما برای رسیدن به جواب‌هایش مراجعه نخواهد کرد و این می‌تواند شروع یک آسیب برای او باشد.
به کودک در حد اطلاعات و ظرفیتش جواب بدهید. شما باید مرحله‌ای و پلکانی به او اطلاعات بدهید. مثلا اگر پرسید: «بچه از کجا میاد؟» نباید بگید: «لک‌لک‌ها بچه رو میارن». ایرادی ندارد که بگویید «خدا نی‌نی رو اول می‌ذاره تو دل ماماناشون بعدم وارد این دنیا می‌شن» معمولا بچه‌ها زود قانع می‌شوند. نگران سوال‌های بعدی بچه‌ها نباشید. این نکته طلایی را هم فراموش نکنید که در جواب هر سوالی، اول نظر خودش را بخواهید تا با توجه به اطلاعات خودش، پاسخ مناسب بدهید.
