روانشناسی بالینی یا روان درمانگری، شناخته‌شده‌ترین حرفه در حوزۀ روانشناسی است و غالباً صحبت از روانشناس، فردی را به یاد ما می‌آورد که در مطب یا کلینیک در حال صحبت با بیمار است. حرفه‌ها و عنوان‌های مختلفی که در زیرشاخۀ روانشناسی بالینی قرار می‌گیرند، شامل روانشناس کودک، درمانگر بالینی، روانشناس جنایی، روانشناس بالینی دارای مجوز و … است. در این نوشته در رابطه با ویژگی‌های این حرفه و فردی که وارد این حرفه می‌شود و همچنین میانگین درآمد آن‌ها، توضیح مختصری خواهیم داد.روانشناسان بالینی وظیفۀ تشخیص یا ارزیابی اختلالات روانی و هیجانی افراد را بر عهده دارند و این کار را از طریق مشاهده، مصاحبه و آزمون‌های روانشناسی انجام می‌دهند. روانشناسان پس از تشخیص، برنامه‌های درمانی را برای افراد تدوین می‌کنند. روانشناسان بالینی یا درمانگران از طریق تعامل با مراجعان به آن‌ها کمک می‌کنند تا بینش به دست آورند، اهدافی برای خود تعریف و برنامه‌ای تدوین کنند تا به رشد و اصلاح شخصی، آموزشی، شغلی و اجتماعی برسند. سپس درمانگران با استفاده از روش‌های درمانی مختلف مانند روان‌درمانی، اصلاح رفتاری، درمان از طریق کاهش استرس، بازی‌درمانی و … به مراجعان کمک می‌کنند تا به این رشد و اصلاح برسند و در مورد درمان مشکلات مراجعان با آن‌ها صحبت می‌کنند و کار را با همکاری و رضایت مراجعان پیش می‌برند.
مهارت‌ها
روانشناس بالینی باید دارای مهارت‌هایی باشد که در زیر به آن‌ها اشاره می‌شود:
- گوش کردن فعال: توجه کامل به آنچه مراجع بیان می‌کند و فهمیدن کامل نکاتی که بیمار تلاش می‌کند توضیح دهد و سؤال کردن در زمان مناسب و بجا؛
- بینش اجتماعی: آگاه‌بودن از واکنش دیگران و فهمیدن این موضوع که چرا افراد چنین واکنشی نشان می‌دهند؛
- صحبت کردن: صحبت با دیگران به منظور انتقال مؤثر اطلاعات؛
- حل مسائل دشوار: شناختن مسائل دشوار و مرور اطلاعات مربوطه و ارزیابی راه‌حل‌های موجود و مناسب؛
- تفکر انتقادی: استفاده از منطق و استدلال برای شناخت نقاط قوت و ضعف راه‌حل‌های مختلف، نتیجه‌گیری یا نزدیک‌شدن به مسائل.
توانایی‌ها
در کنار مهارت‌ها، روانشناس بالینی باید توانایی‌هایی نیز داشته باشد:
- حساسیت به مشکلات: توانایی فهمیدن این موضوع که چه زمانی مشکلی وجود دارد یا می‌تواند به وجود آید. این ویژگی به حل مسئله نیازی ندارد؛ تنها شناسایی مشکل کافی است؛
- درک صحیح: توانایی گوش‌کردن و فهمیدن اطلاعات و تفکراتی که فرد بیان می‌کند؛
- بیان مناسب: توانایی تبادل اطلاعات و تفکرات از طریق سخن‌گفتن؛
- درک نوشتاری: توانایی خواندن و فهمیدن اطلاعات و تفکرات موجود در نوشته‌ها؛
- استدلال قیاسی: توانایی اعمال قوانین کلی به موضوعات خاص و مشخص برای ایجاد پاسخ مناسب.
این حرفه مستلزم رو در رو شدن و تعامل هرروزه با انسان‌هاست. این تعامل می‌تواند هم به‌صورت حضوری و هم به‌صورت تلفنی یا ویدئوچت باشد. طبق نظرسنجی منتشرشده از روانشناسان در سایت Ontonline، افراد در این حرفه آزادی زیادی برای تصمیم‌گیری دارند و کارهای تکراری و سازمان‌یافته و از پیش تعیین‌شده در مقایسه با کارهای سازمان‌نیافته در این حرفه بسیار کم است. یعنی فرد می‌تواند در این موقعیت شغلی ابتکار خود را به کار گیرد و با توجه به شرایط و در موقعیت‌های متفاوت تصمیم‌های مناسب و بجایی بگیرد که شاید پیش از وی کسی این گونه رفتار نکرده باشد.
این حرفه مستلزم صادق و اخلاقی‌بودن فرد است. کسی که به این حرفه وارد می‌شود، باید به نیازها و احساسات دیگران حساس باشد. روانشناس بالینی باید بتواند آرام بماند، عصبانیتش را کنترل کند و از رفتار پرخاشگرانه، حتی در موقعیت‌های دشوار، دوری کند. در این حرفه فرد با موقعیت‌های استرس‌زای زیادی سروکار خواهد داشت و باید بتواند در این شرایط، کنترل موقعیت را به دست گیرد. مسئولیت‌پذیری روانشناس بالینی از اهمیت زیادی برخوردار است و مراجع باید بتواند به وی اعتماد کند. به‌طور کل روانشناس بالینی باید ظرافت‌های رفتاری وگفتاری بسیاری را رعایت کند که این موضوع، مستلزم داشتن علاقه و استعداد زیاد برای برقراری و فهم روابط انسانی است.
میانگین درآمد
سایت Onetonline درآمد سالانۀ روانشناسان بالینی در ایالت متحده را در سال ۲۰۱۶، سالانه ۷۳۲۷۰ دلار محاسبه کرده است. همچنین تعداد افرادی را که به این حرفه مشغول هستند، حدود ۱۵۵۰۰۰ نفر بیان کرده است. با توجه به پیش‌بینی این سایت، نرخ رشد این حرفه در سال‌های آینده، از سال ۲۰۱۴ تا ۲۰۲۴، بالاتر از میانگین (۱۴% یا بیشتر) است و انتظار می‌رود که از سال ۲۰۱۴ تا ۲۰۲۴ حدود ۶۳۸۰۰ موقعیتِ کاری جدید در این حرفه در ایالت متحده ایجاد شود.
همچنین سایت payscale درآمد سالانۀ روانشناسان بالینی را در ایالات متحده ۴۷۲۲۸ تا ۱۰۸۲۹۴ دلار بیان کرده است.
درآمد برای روانشناسان بالینی سیری صعودی دارد. بنابر گزارش ادارۀ آمار کارگری آمریکا ، ۱۰ درصد از رواشناسان بالینی سالانه بیش از ۱۱۳۶۴۰ دلار درآمد دارند. مانند سایر حرفه‌ها، تجربه، نقش مؤثری در درآمد دارد. درآمد یک روانشناس بالینی به‌طور بارزی از سال پنجم به بعد افزایش می‌یابد، و با هر سال تجربۀ بیشتر، این درآمد نیز بیشتر می‌شود. نمودار زیر مقدار درآمد روانشناسان بالینی را در ایالت متحده بر اساس تجربۀ کاری آن‌ها نشان می‌دهد.
Entry-level: یک روانشناس تازه‌وارد به عرصۀ کار، با سابقۀ کمتر از ۵ سال می‌تواند انتظار داشته باشد که به‌صورت میانگین ۶۹۰۰۰ دلار در سال به دست آورد. این میانگین مبتنی بر پاسخ‌هایی است که ۸۰۷ کاربر به‌صورت ناشناس بیان کرده‌اند.
Mid-Career: روانشناس بالینی با سابقۀ کاری ۵ تا ۱۰ سال می‌تواند سالانه ۷۸۰۰۰ دلار درآمد به دست آورد.
Experienced: روانشناس باتجربه که بین ۱۰ تا ۲۰ سال تجربۀ کار دارد، می‌تواند به صورت میانگین سالانه ۹۰۰۰۰ دلار درآمد به خود اختصاص دهد.
Late-career: روانشناسی که بیش از ۲۰ سال تجربۀ کار دارد، می‌تواند به‌طورمیانگین سالانه ۹۴۰۰۰ دلار یا بیشتر درآمد داشته باشد.
محیط‌های کاری روانشناسان بالینی
روانشناسان بالینی در محیط‌های متنوعی امکان کار کردن دارند. بسیاری از روانشناسان بالینی به‌صورت مستقل کار می‌کنند یا در دانشگاه‌ها و کالج‌ها سمت‌هایی دارند و بسیاری از آن‌ها نیز در بیمارستان‌ها، کلینیک‌ها و مدارس مشغول به فعالیت هستند.
منابع: بردار( کاربرد علوم انسانی)
