به گزارش سایک نیوز به نقل از مهر، گرچه تصمیم گیران تاکنون ورود محسوس و مشخصی به موضوع حل آسیب های اجتماعی نداشته اند اما پس ازدستور رهبری برای ورودجدی به بحث آسیبها، اکنون این دغدغه ایجادشده است. در این راستا بسته پیشنهادی حمایت از آسیب هایاجتماعی در برنامه ششم توسعه ارائه شده است تا در ۵ سال آینده این اهداف تحقق یابد.
آمارها در حوزه آسیب های اجتماعی رشد محسوسی داشته است. از آمار لحظه ای طلاق گرفته تا افزایش جرم و جنایت. موضوعی که دغدغه اصلی مدیران و تصمیم گیران و کارشناسان حوزه اجتماعی بوده و دستور ویژه رهبری را در پی داشت.
یکی از موضوعاتی که درحوزه سیاست های جمعیتی پیشنهاد داده شده است، حمایت و توسعه بیمه سلامت در بیمه‌های پایه و تکمیلی برای مادران در کلیه مراحل دوران بارداری و بعد از آن با اولویت مادران فاقد پوشش بیمه درمان است.
یکی از نمایندگان مجلس در این خصوص به تشکیل ستاد ملی زن و خانواده که مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی است اشاره کرد و گفت: این ستاد با تشکیل جلسات مستمر، عهده‌دار سیاستگذاری جامع، هدایت، ایجاد هماهنگی بین بخشی، نظارت کلان بر برنامه‌ها، اقدامات و ارزیابی عملکرد مربوط به وزارتخانه‌ها و دستگاه‌های اجرایی ذیربط و نهادهای عمومی و تشکل‌های مردمی و نیز بسیج ملی برای جلب مشارکت فراگیر در تحقق سیاست‌های کلی ابلاغی مقام معظم رهبری و رصد و پایش تحولات خانواده و جمعیت خواهد بود و نتایج حاصله را هر شش ماه به مجلس شورای اسلامی ارائه کند. مصوبات این ستاد با امضای رئیس‌جمهور ابلاغ و برای کلیه دستگاه‌ها و نهادهای اجرایی و عمومی لازم‌الاجرا و در حکم قانون خواهد بود.
در این بسته پیشنهادی، در راستای سیاست‌های کلی جمعیت و فرزند آوری، ۹ وظیفه به عهده دولت گذاشته شده است از جمله این که «سازمان بهزیستی مکلف است از طریق مرکز فوریت‌های اجتماعی و مددکاری جهت پیشگیری از اختلاف و بحران‌های خانوادگی و وقوع طلاق اقدامات خود را در جهت مشارکت تمام سازمان‌ها و نهادهای متولی خدمات مشاوره‌ای ساماندهی کند. همچنین صدا و سیما مکلف است در برنامه‌های خود ترویج ازدواج، ضد ارزش بودن طلاق و آسیب‌های اجتماعی آن برای زوجین و فرزندان، فرهنگ افزایش پایبندی زوجین به خانواده و حفظ حرمت خانواده را به عنوان محورهای اصلی مد نظر قرا دهد.»
در جایی دیگر و در بخش استخدام، در کلیه بخش‌های دولتی مشمول ماده (۵) قانون مدیریت خدمات کشوری، اولویت استخدام در شرایط مساوی با مردان متأهل دارای فرزند و سپس مردان متأهل فاقد فرزند است. پیش بینی شده است در صورت تصویب این پیشنهاد کلیه مردان شاغل در بخش‌های دولتی و غیردولتی که صاحب فرزند می‌شوند از دو هفته مرخصی اجباری (تشویقی) برخوردار شوند.
از دیگر موارد پیش بینی شده برای تحقق سیاست های جمعیتی حذف عبارت «حداکثر تا سه فرزند» ماده ۶۸ قانون مدیریت خدمات کشوری است.
از سویی دیگر در این بسته پیشنهادی اینطور آمده است: «وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی مکلف است در راستای سیاست‌های تحکیم خانواده ظرف شش ماه تمهیدات لازم برای ایجاد بیمه تأمین اجتماعی زنان متأهل خانه‌دار حداقل دارای سه فرزند را در قالب نظام چند لایه تأمین اجتماعی فراهم آورد، قانون بازنشستگی پیش از موعد کارکنان دولت صرفاً جهت بانوان متأهل دارای حداقل ۲ فرزند تا پایان برنامه ششم توسعه تمدید و لازم‌الاجرا است. دولت مکلف است بعضی از اعتبارات عمرانی خود را به تأمین خوابگاه‌های مناسب برای دانشجویان متأهل اختصاص دهد. اولویت استفاده از این خوابگاه‌ها با زوجین دارای فرزند است»
در بخشی دیگر: دولت موظف است در طول برنامه ششم توسعه هر ساله حداقل مستمری مددجویان تحت حمایت کمیته امداد امام خمینی (ره) سازمان بهزیستی را بر مبنای ۲۰ درصد حداقل دستمزد مصوب شورای عالی کار، تأمین و از طریق سازمان‌های مذکور پرداخت کند.
همچنین ۱۲ دستور العمل برای کاهش آسیب های اجتماعی پیشنهاد شده است که می توان به تکلیفی که به عهده دولت برای تهیه طرح جامع کنترل و کاهش آسیب‌های اجتماعی با تأکید بر پیشگیری از اعتیاد به مواد مخدر، گذاشته شده است اشاره کرد. از دیگر پیشنهادات مطرح شده برای بررسی در مجلس شورای اسلامی :
- ارتقاء سطح بهداشت روان
- گسترش خدمات مددکاری اجتماعی
- تقویت بنیان خانواده و توانمندسازی افراد و گروه‌های در معرض آسیب
- بسط و گسترش روحیه نشاط، شادابی، امیدواری، اعتماد اجتماعی، تعمیق ارزش‌های دینی و هنجارهای اجتماعی
- شناسایی نقاط آسیب‌خیز و بحران‌زای اجتماعی در بافت شهری و حاشیه شهرها و تمرکز بخشیدن حمایت‌های اجتماعی
- خدمات بهداشتی ـ درمانی
- مددکاری، مشاوره اجتماعی و حقوقی و برنامه‌های اشتغال حمایت شده
- با اعمال راهبرد همکاری بین‌بخشی و سامانه مدیریت آسیب‌های اجتماعی در مناطق یاد شده
- پیشگیری اولیه از بروز آسیب‌های اجتماعی از طریق اطلاح برنامه‌های درسی دوره آموزش عمومی و پیش‌بینی آموزش‌های اجتماعی
- ارتقاء مهارت‌های زندگی
به علاوه، موارد زیر مسئولیت هایی است که برای کاهش آسیب های اجتماعی بر عهده دولت گذاشته شده است:
- خدمات‌رسانی به موقع به افراد در معرض آسیب‌های اجتماعی با مشارکت سازمان‌های غیردولتی
- بازتوانی آسیب‌دیدگان اجتماعی و فراهم کردن زمینه بازگشت آنها به جامعه
- تداوم اجرای طرح ساماندهی و توانبخشی بیماران روانی مزمن با پوشش حداقل ۷۵ درصد جمعیت هدف در پایان برنامه
- تداوم اجرای طرح ساماندهی و توانبخشی سالمندان با پوشش حداقل ۲۵ درصد جمعیت هدف
- تهیه و تدوین طرح جامع توانمندسازی زنان خودسرپرست و سرپرست خانوار با همکاری سایر سازمان‌ها و نهادهای ذیربط و تشکل‌های غیردولتی و تصویب آن در هیأت وزیران در شش ماهه نخست سال اول برنامه
- ساماندهی و توسعه مشارکت‌های مردمی و خدمات داوطلبانه برای حمایت از مؤسسات خیریه و غیردولتی با رویکرد بهبود فعالیت
- تهیه و تدوین پیوست‌های اجتماعی در طراحی کلیه برنامه‌های کلان توسعه‌ای ملی و بومی با توجه به آثار محیطی آنها و به منظور کنترل آثار یاد شده
- پیشگیری از ناهنجاری‌ها و آسیب‌های اجتماعی با تصویب شورای عالی اجتماعی کشور و تحت پوشش قرار دادن کلیه مددجویان واجد شرایط پشت نوبتی کمیته امداد امام خمینی (ره) و سازمان بهزیستی و لحاظ اعتبار مورد نیاز پرداخت مستمری آنان در بودجه‌های سنواتی سالیانه
در این بسته پیشنهادی وظایفی هم برای وزات های تعاون، کشور و بهداشت مشخص شده است .
یکی از نمایندگان مجلس با تأکید بر اقدامات پیشگیرانه با رویکرد اجتماع‌محور و مبتنی بر خانواده، تاکید کرد که موارد زیر در این بسته مد نظر قرار گرفته است.
- تدوین نظام جامع رصد و آسیب‌های اجتماعی و معلولیت‌ها تا پایان سال اول برنامه و استقرار آن از ابتدای سال دوم
- مداخله به‌هنگام به منظور پیشگیری از تشدید آسیب‌های اجتماعی از طریق آموزش‌های روان‌شناختی کاهش تقاضا در حوزه اعتیاد و فوریت‌های اجتماعی
- تدوین و اجرای برنامه کاهش آسیب‌های اجتماعی حداقل به میزان ۲۵ درصد تا انتهای برنامه با اولویت موضوع طلاق، زنان سرپرست خانوار و کودکان کار و خیابانی
- توسعه مراکز فوریت‌های اجتماعی در شهرهای بالای ۵۰ هزار نفر تا پایان سال اول برنامه و در سایر شهرها به تناسب جمعیت و گستردگی آسیب‌های اجتماعی
- ساماندهی وضعیت کودکان کار و خیابانی از طریق سازمان بهزیستی با همکاری سایر دستگاه‌ها به نحوی که جمعیت کودکان خیابانی تحت حمایت تا پایان برنامه حداقل ۲۵ درصد افزایش یابد
- بهبود کیفیت زندگی ساکنان سکونت گاه‌های غیررسمی و ترویج مهاجرت معکوس از طریق آمایش سرزمین
- توزیع مناسب جمعیت و منابع و جلوگیری از بروز و تشدید آسیب‌های اجتماعی در این مناطق با ایجاد شغل و سکونتگاهی مناسب در روستاها
- برنامه‌های ارتقاء سلامت اجتماعی و پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی با رویکرد توسعه محلی (در سکونتگاه‌های غیررسمی) و بازنگری و اصلاح سیاست‌های اجتماعی به منظور پیشگیری از جدایی‌گزینی گروه‌های فرودست در فضاهای شهری
- گسترش و ارتقای خدمات سازمان بهزیستی، کمیته امداد امام خمینی (ره) و خیریه‌ها در زمینه‌های توانبخشی مبتنی بر جامعه
- راه‌اندازی پایگاه خدمات اجتماعی برنامه‌های اجتماع‌محور، خدمات مددکاری، خدمات مددکاری اجتماعی روان‌شناختی فوریت‌های اجتماعی، برنامه رشد، تکامل و امنیت غذایی کودکان نیازمند
- ارائه تسهیلات تشویقی به بخش خصوصی برای سرمایه‌گذاری در برنامه‌های سلامت اجتماعی برای سکونتگاه‌های رسمی، محله‌ای و غیررسمی با رویکرد ترویج مسئولیت اجتماعی
همچنین در بخش هایی از طرح پیشنهاد شده آمده است، دولت مکلف است در راستای تحقق عدالت اجتماعی و حمایت از اقشار آسیب پذیر و بسط پوشش های امدادی، حمایتی و بیمه ای و پیشگیری و کاهش آسیب های اجتماعی نسبت به طراحی و اجرای برنامه های لازم برای نیل به اهداف پیش بینی شده اقدام و گزارش پیشرفت کار را هر شش ماه یک بار به مجلس ارائه کند.
