سایک نیوز به نقل از سیمیاروم: این موقع از سال که میشود بسیاری از خانوادهها و فرزندانشان برای شروع سال تحصیلی جدید و بازگشت به مدرسه آماده میشوند. در همین راستا عوامل استرسزای مختلفی وجود دارد که هم کودکان و هم والدین آنها را آزار میدهد. مانند آلارم ساعت برای بیدار شدن در صبح، بررسی تکالیف منزل یا شب زود خوابیدن. البته برای بیشتر دانش آموزان، استرس مدرسه حتی قبل از به پایان رسیدن رسمی تابستان و بازگشایی مدارس؛ آن هم به دلیل لیست بلندبالای خرید لوازم مورد نیاز مدرسه، برنامههای قریبالوقوع پاییز یا تغییر آب و هوا و حس و حال پاییزی این روزها شروع میشود.
استرس بازگشت به مدرسه
آغاز سال تحصیلی جدید اغلب با استرس و هیجان برای دانشآموزان یا دانشجویان همراه است. فرقی نمیکند فرزند ما کلاس اولی باشد یا دبیرستانی. به هرحال ممکن است سطحی از استرس و هیجان را تجربه کند. گاهی این استرس از حد قابل تحمل یا طبیعی آن فراتر میرود و تجربه روزهای نخست مدرسه را سخت میکند. بهطور طبیعی برای دانشآموزان کلاس اولی ناشناخته بودن فضای کلاس درس و مدرسه، دوری از محیط خانه و والدین یا روبهرو شدن با افراد غریبه مانند معلم و همکلاسیها از عوامل استرسزا هستند. علاوه بر ناشناخته بودن فضا برای دانشآموزان سالهای بالاتر نیز تغییر مقطع تحصیلی یا حتی حضور دوباره در جمع میتواند میزانی از استرس نامطلوب را ایجاد کند.
والدین برای کمک به آرامش خانواده در مقابل فشارهای اجتنابناپذیر جدیدی که در آغاز هر سال تحصیلی به سراغ خودشان و فرزندانشان میآید، چه کارهایی میتوانند انجام دهند؟
اگر شما هم ایم روزها به عنوان یک پدر یا مادر دغدغه شروع سال تحصیلی و مدیریت استرس فرزندتان را دارید، در اینجا راهنمایی کاربردی، مختصر و ساده وجود دارد تا استرس بازگشت کودکان به مدرسه را تشخیص داده و مهار کنید.
نشانههای استرس کودک را بشناسید
تشخیص استرس در کودکان دشوارتر است. بنابراین به دنبال علائم هشداردهندهای مانند مشکل در خوابیدن، سردرد، دلدرد، تحریکپذیری یا عصبانیت باشید.
۴۴ درصد کودکان در پایان تابستان و آغاز فصل پاییز در خوابیدن مشکل دارند. این مسأله نشان میدهد تغییر روتین برای آنها دشوار است. از طریق گفتگو و گوش کردن به کودکان به آنها اجازه دهید استرس بازگشت به مدرسه را نمایان کنند یا درباره نگرانیهای جسمیشان نیز صحبت کنند.
برای مثال میتوانید از تکنیک «دیوار نگرانی» استفاده کنید. تکنیکی که به بچهها کمک میکند عواملی که باعث نگرانیشان میشود را روی برگههای کوچکی یادداشت کنند و به یک دیوار بچسبانند تا چشمانداز خود را نسبت به این نگرانیها پیدا و عوامل استرسزا را از هم جدا کنند. این گونه میتوانند در کاهش استرس خود نقشی مؤثر داشته باشند.
با دقت به فرزندتان گوش دهید
برای تشخیص استرس بازگشت به مدرسه باید گوشهای خود را باز کنید و به نارضایتیها و شکایتهای فرزندتان خوب گوش کنید. اگر کودکی نمیخواهد به مدرسه برود یا در انجام تکالیفش مشکل دارد باید ریشه مشکل را پیدا کرد.
آیا مسأله معلم است؟ آیا مورد آزار و قلدری در مدرسه قرار گرفته؟ آیا تکالیف و برنامهها بیش از حد توان اوست؟ یا شاید احساس میکند نمیتواند انتظاراتی که از او میرود را برآورده کند! با گوش کردن به حرفهای کودکان، والدین میتوانند اکثر این مشکلات را در خانه یا با کمک مسئولان مدرسه حل کنند.
بهترین کار برای کاهش استرس بازگشت به مدرسه این است که خواب را در اولویت قرار دهید
خواب برای سلامتی، یادگیری و رشد فرزندمان فاکتوری ضروری است. کودکان بیش از آنچه اکثر مردم تصور میکنند به خواب کافی نیاز دارند. براساس تحقیقات بنیاد ملی خواب، کودکان مهدکودکی تا کلاس سوم ممکن است تا ۱۲ ساعت در شبانهروز به خواب نیاز داشته باشند. همچنین کودکان کلاسهای بالاتر یا دبیرستانی به ۸ تا ۱۰ ساعت خواب شب نیاز دارند.
عواملی که منجر به کاهش خواب کودکان میشود مانند احساس اضطراب، دشواری مدیریت برنامهها و انجام تکالیف یا استفاده از تکنولوژی و شبکههای اجتماعی در اواخر شب را بررسی و برطرف کنید.
تغییر عادت برنامه خواب باید حدود دو تا سه هفته قبل از شروع مدرسه آغاز شود تا به تدریج به عنوان یک برنامه خواب منظم و سالم در برنامه روزمره بچهها قرار بگیرد.
از قبل برای یک هفته برنامهریزی کنید
مدیریت فرزندان میتواند به مناقشه و جدل بین زوجها تبدیل شود؛ اما با تکنیکهایی والدین میتوانند از بروز درگیری در طول هفته جلوگیری کنند. مکالمات بلندمدت (امسال چه اهدافی را میخواهیم تعیین کنیم؟) و همچنین کوتاهمدت (چگونه می توانیم برنامهی صبحها را مدیریت کنیم؟) تکنیک مناسبی برای مدیریت برنامههاست.
اگر همه چیز از کنترل خارج شد، با معلم او تماس بگیرید
نه با لحن شکایتگونه؛ بلکه با احترام میتوانید از معلم فرزندتان بخواهید در مورد آنچه در خانه میگذرد، نظر دهد.
اگر به نظر شما فرزندتان زمان زیادی را برای انجام تکالیفش در شب صرف میکند، و این مسأله بر خواب، خلقوخو و سلامتش تأثیر میگذارد، بهتر است این موضوع را با معلم او در میان بگذارید.
شاید معلمان هم ندانند دقیقا چه مقدار زمان برای انجام یک تکلیف خاص لازم است؛ اما میتوانند به شما توضیح دهند که فرزندتان بر چه مواردی باید یا نباید تمرکز کند تا به این صورت انجام تکالیف او کاربردیتر و مفیدتر باشد.
یک قرارداد برای انجام تکالیف با فرزندتان تهیه کنید
شما به عنوان والدین، مسئول اطمینان یافتن از انجام تکالیف فرزندتان هستید. بنابراین میتوان یک قرارداد با او تنظیم کرد تا مثلا بعد از یک میانوعده یا قبل از بازی یا تمرین بسکتبال تکالیفش را انجام دهد.
برای مقابله با استرس بازگشت به مدرسه، از برنامههای بصری مانند تخته سفید استفاده کنید
شروع سال تحصیلی جدید به معنای شروع میلیونها رویداد، فعالیت، تاریخ بازی و کارهای مختلف حتی از نوع روزمره است. این موضوع نه تنها برای بچهها؛ بلکه برای والدین نیز استرسزاست.
اغلب زوجها وقتی تقویم کاریشان شروع به پر شدن میکند، از اینکه چه کسی مسئول چه کاری و در چه زمانی است، دچار تنش و اضطراب میشوند.
تکنیک تخته سفید اینگونه اجرا میشود که با ایجاد یک برنامه بصری بر روی تخته سفیدی در منزل همه اعضای خانواده میدانند چه اتفاقی در حال رخ دادن است، هرکس چه مسئولیتی دارد و چه کاری باید انجام دهد.
برای کاهش استرس، برنامهریزی داشته باشید
بیشتر روزهای تابستان به استراحت گذشته است. در مورد برنامهها مانند زمان خواب، زمان تماشای تلویزیون یا میانوعده کمتر سختگیری شده و فرزندتان راحتتر بودهاست.
اما هنگامیکه او به مدرسه بازمیگردد، دوباره لازم است یک برنامه منظم و دقیق داشته باشیم. برنامهریزی، سازماندهی کارها و برنامهها و نظم راههای بسیار خوبی برای درمان استرس کودکان در هنگام بازگشایی مدارس هستند.
برای بازگشت به مدرسه، خانواده نیازمند قوانین جدیدی است که مورد توافق همه اعضا باشد. اگر این برنامه با کمک بچهها تهیه شود، آنها را در یادگیری مهارتهای گوش کردن، حل مسأله و همکاری کمک میکند. همین موضوع در کاهش استرس آنها بسیار مؤثر است.
غذاهای آماده و شکر را حذف کنید
تحقیقات نشان میدهد غذاهای آماده و فرآوریشده و شکر بر رفتار و سلامت کودکان از جمله افزایش مواد شیمیایی اضطرابی در مغز تأثیر میگذارد. برای کاهش سطح استرس، فرزند خود را از مصرف قند و غذاهای فرآوریشده دور کنید. در عوض میان وعدههای سالم مانند میوه، ماست، شیر و آجیل را به رژیم غذایی او اضافه کنید.
فعالیت فیزیکی و جسمانی داشته باشید
یکی از سالمترین و راحتترین راهها برای کاهش استرس، ورزش منظم است. برای خانواده خود یک برنامه پیادهروی یا دوچرخهسواری، ورزش یا انجام دیگر فعالیتهای بدنی که از آنها لذت میبرید، در نظر بگیرید.
تماشای تلویزیون و بازی را برای کاهش استرس محدود کنید
تحقیقات نشان میدهد که محدود کردن فعالیتهای بیتحرک مانند تماشای تلویزیون، بازیهای ویدیویی و کامپیوتری تا حد زیادی خلقوخو و سلامت روانی کودکان را بهبود میبخشد. در همین راستا زمان استفاده از این وسایل را باید به یک تا دو ساعت در روز محدود کرد. استفاده بیش از حد از این وسایل و بازیها مشکلات و عوارضی مانند چاقی، خواب نامنظم، مشکلات رفتاری، اختلال در عملکرد تحصیلی و خشونت را در پی دارد.