سایک نیوز به نقل از بهشتیان: حملات پانیک می توانند در هر ساعتی از شبانه روز اتفاق بیفتند. حتی زمانی که در خواب هستید هم ممکن است حمله پانیک رخ دهد. حمله پانیک شبانه باعث می شود از خواب بیدار شوید. پانیک شبانه هم علائمی مشابه حمله پانیک دارد (تعریق، تپش قلب و نفس‌های بریده و تند و…). در ادامه این مطلب از دپارتمان سلامت روان مجله سلامت دکتر بهشتیان به علائم ، علل و نحوه جلوگیری از پانیک در خواب می پردازیم.
در صورتیکه با حمله پانیک از خواب بیدار شوید چه حالی خواهید داشت؟
حس آشفتگی بعد از بیدار شدن با حمله پانیک، عادی است. علایم حمله هم بسیار ناخوشایند هستند. شاید ندانید که آیا خواب دیده‌اید یا نه؟ شاید فکر کنید که سکته کرده‌اید.
اغلب حملات پانیک، بیش از ۱۰ دقیقه طول نمی‌کشد و علایمشان در طول این زمان رفع می‌شود. اگر با حمله پانیک از خواب بیدار شدید؛ احتمالاً نزدیک به اوج علایم بوده‌اید. از این نقطه به بعد؛ علایمتان کاهش پیدا خواهند کرد.
در طول حمله پانیک چه اتفاقی می افتد؟
علایم اولیه پانیک را در هر ساعتی از روز که باشد، می‌توان به سه دسته تقسیم کرد. برای فردی که حمله پانیک رخ می دهد باید حداقل ۴ نشانه از نشانه های زیر را به طور همزمان داشته باشد.
علایم جسمانی
- تعریق
- لرزش بدن
- حالت تهوع
- تپش بالای قلب
- احساس ضعف یا بی حالی
- لرزش بدن
- احساس سرگیجه یا گنگی سر
- تنگی نفس
- حس درد یا ناراحتی در قفسه سینه
- حس گزگز یا بی حسی در بدن
- گرگرفتگی یا سرما در بدن به خصوص دست ها و پاها
علایم هیجانی
- ترس ناگهانی از مردن
- ترس از دست دادن کنترل
- ترس از ابتلا به حمله عصبی
علایم روانی
- حس خفگی یا شوکه شدن
- حس قطع ارتباط با خود یا دنیای واقعی که تحت عنوان مسخ شخصیت و مسخ واقعیت شناخته می‌شود.
چه چیزی باعث ایجاد حملات پانیک شبانه می‌شود؟
از هر ۷۵ نفر یک نفر دچار حملات پانیک مزمن یا همان پانیک اتک می شود. که در افراد مختلف دلایل مختلفی می تواند باعث بروز چنین حملاتی شود.
پژوهشگران چند عامل را که احتمال حمله پانیک شبانه را افزایش می‌دهد؛ شناسایی کرده اند. با این وجود، تمام افراد دارای این عوامل خطر به خاطر حمله پانیک از خواب بیدار نخواهند شد. این عوامل عبارتند از:
عوامل ژنتیکی
اگر اعضای خانواده شما سابقه ابتلا به حمله پانیک یا اختلال پانیک دارند؛ پس شما هم در معرض ابتلا به حملات پانیک قرار دارید.
استرس
اضطراب همان حمله پانیک نیست ولی شرایط بسیار مشابهی دارد. احساس استرس، بی قراری یا اضطراب زیاد هم می‌تواند به عنوان عامل خطر ابتلا به حملات پانیک در آینده محسوب شود.
تغییرات شیمیایی مغز
ممکن است تغییرات هورمونی یا تغییرات حاصل از مصرف دارو روی مغز اثراتی بگذارد و باعث حمله شود. مثلا در برخی از افراد مصرف ماریجوانا می تواند منجر به حملات پانیک شود.
رویدادهای زندگی
اتفاقات جدی در زندگی شخصی و حرفه‌ای می‌تواند نگرانی زیادی را به همراه آورد. این شرایط هم می تواند باعث ایجاد حملات پانیک می‌شود.
مشکلات و اختلالات دیگر
بیماری‌ها و اختلال‌هایی که احتمال ابتلا به حمله پانیک را افزایش می‌دهند به شرح زیر هستند:
- اختلال اضطراب فراگیر
- اختلال استرس حاد
- اختلال استرس پس از سانحه
- اختلال وسواس فکری و عملی
افرادی که فوبیاهای خاصی دارند هم ممکن است با حملات پانیک مواجه شوند که آنها را از خواب بیدار می‌کند.
حملات پانیک قبلی
ترس از ابتلا به حمله پانیک هم می‌تواند، اضطراب را افزایش دهد. این شرایط باعث کمبود خواب، افزایش استرس و خطر بالاتر برای ابتلا به حملات پانیک شبانه شود.
چطور جلوی حملات را بگیرم؟
با اینکه حملات پانیک ناخوشایند هستند ولی خطرناک نیستند. علایم حمله باعث ترس و آزار شما می‌شوند ولی روش هایی برای کاهش و رفع علایم وجود دارد. این روش ها به شرح زیر هستند:
اقدامات فوری
اگر در حال تجربه کردن حمله پانیک هستید با گام‌های زیر می‌توانید علایم آن را کاهش دهید:
- خودتان را آرام کنید. به جای فکر کردن به احساساتی که شما را احاطه کرده‌اند روی ریتم تنفس خودتان متمرکز شوید. عمیق و آرام نفس بکشید و روی تنفس تان تمرکز کنید.
- حواس خودتان را پرت کنید. علایم حمله پانیک بسیار طاقت فرسا است. و هر چه بیشتر به آنها توجه کنید آزاردهنده تر می شود. در این شرایط سعی کنید خودتان را مشغول کار دیگری کنید. مثلاً از ۱۰۰ به طور معکوس سه عدد، سه عدد کم کنید. با یکی از دوستانتان در مورد خاطرات شاد یا یک داستان بامزه گفتگو کنید. منحرف کردن فکرتان از احساسات بدنی به کاهش علایم کمک می‌کند.
- بدنتان را سرد کنید. همواره بسته‌های یخ را داخل فریزر نگه دارید. آنها را روی پشت و گردنتان قرار دهید. یک لیوان آب خنک را آرام بنوشید تا حس سرما بدنتان را فرا بگیرد.
- پیاده روی کنید. کمی ورزش سبک به شما در آرام کردن بدنتان کمک می‌کند. از یکی از دوستانتان بخواهید تا با شما بیاید. وجود عامل حواسپرتی دیگری در کنار پیاده روی، مفید است.
درمان‌های بلندمدت
اگر به طور مرتب به حملات پانیک مبتلا می‌شوید؛ بهتر است از یک روانشناس برای درمان اساسی پانیک خود کمک بگیرید.
کی باید به روانشناس مراجعه کنم؟
اگر نشانه های زیر را دارید بهتر است برای درمان خود از یک روانشناس کمک بگیرید.
- بیش از دو مرتبه در ماه دچار حملات پانیک می‌شوید.
- در خوابیدن یا استراحت کردن مشکل دارید. چون می ترسید با حمله دیگری از خواب بیدار شوید.
- نشانه‌های دیگری از اختلال‌هایی مثل اختلالات اضطرابی یا استرسی را دارید که با حملات پانیک در ارتباط هستند.
