اگر کارشناسی خود را تمام کرده باشید و برای ادامه تحصیل، درمورد گرایش های کارشناسی ارشد روانشناسی کنجکاو هستید، در این مقاله به سوال‌های احتمالی شما پاسخ می‌دهیم. از آنجا که روانشناسی یکی از پرمتقاضی ترین رشته هاست، برای قبولی در هر کدام از این گرایش‌ها رقابت زیادی وجود دارد.
رشته روانشناسی درمورد چیست؟
روانشناسی مطالعه علمی ذهن و رفتار انسان است. روانشناسان افکار، احساسات و رفتار افراد را بررسی میکنند و هدفشان درک و توضیح رفتار انسان است. آنها از روش‌ها و تکنیک‌های مختلفی استفاده میکنند، تا به آنها کمک کنند مسائل و اختلالات روان خود را (مانند استرس بیش از حد ، افسردگی و …) بشناسند و حل کنند.
رشته روانشناسی باعث شده ما انسان‌ها در درک رفتار خود به پیشرفت‌های قابل توجهی دست پیدا کنیم. همچنین در زمینه‌های مختلف مانند آموزش، مراقبت‌های بهداشتی، تجارت و سیاست‌های اجتماعی تأثیر قابل توجهی داشته است. این رشته برای ادامه تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد گرایش های زیر را شامل می‌شود:
- روانشناسی بالینی
- روانشناسی عمومی
- سنجش و اندازه گیری (روانسنجی)
- روانشناسی صنعتی و سازمانی
- روانشناسی بالینی کودک و نوجوان
- روانشناسی اسلامی
- روانشناسی و آموزش کودکان استثنایی
- روانشناسی تربیتی
- روانشناسی اجتماعی
- علوم شناختی
- روانشناسی شخصیت
گرایش های کارشناسی ارشد روانشناسی
روانشناسی بالینی
روانشناسی بالینی را می‌توان پرطرفدارترین گرایش کارشناسی ارشد مجموعه روانشناسی دانست. روانشناسی بالینی به تشخیص و درمان بیماری‌های روانشناختی و اختلالات عاطفی می‌پردازد. این کار شامل ارزیابی، تشخیص و درمان افرادی است که مشکلات سلامت روان دارند. روانشناسی بالینی شاخه ای از روانشناسی است که بر کاربرد اصول روانشناسی در تشخیص و درمان اختلالات روانی و عاطفی تمرکز دارد. روانشناسان بالینی با طیف وسیعی از افراد از جمله کودکان، بزرگسالان و خانواده‌هایی که با انواع مسائل روحی و روانی مانند افسردگی، اضطراب، سوء مصرف مواد و سایر اختلالات رفتاری دست و پنجه نرم میکنند، کار میکنند.
بیمارستان ها، کلینیک‌ها و موسسات دانشگاهی از جمله سیستم‌های مختلفی است که یک کارشناس ارشد روانشناسی بالینی می‌تواند در آن فعالیت کند. علاوه بر این، آنها با سایر متخصصان مراقبت‌های بهداشتی مانند روانپزشکان، مددکاران اجتماعی و پرستاران بصورت هماهنگ و جامع، برای درمان افراد همکاری میکنند.
حوزه روانشناسی بالینی با توسعه تحقیقات و تکنیک‌های درمانی جدید به طور مداوم در حال تحول است. روانشناسان بالینی باید با آخرین تحقیقات و روش‌های درمانی به روز باشند تا بهترین مراقبت ممکن را به مراجعین خود ارائه دهند.
روانشناسی عمومی
روانشناسی عمومی به بررسی درک و شناخت رفتار‌ها و احساسات افراد می‌پردازد. این گرایش درواقع رشته روانشناسی بالینی را به صورت علمی مورد بررسی قرار می‌دهد و با این رشته ارتباط نزدیکی دارد. تا حدی که گاهی فارغ التحصیلان روانشناسی عمومی می‌توانند در فعالیت‌های مرتبط با سایر گرایش‌ها شرکت کنند.
روانشناسان در مقطع کارشناسی ارشد روانشناسی عمومی به مردم کمک میکنند تا شخصیت خود و زندگیشان را بهتر بشناسند و بتوانند با توجه به نوع شخصیتی که دارند با مسائل زندگی خود کنار بیایند. آنها با کمک روان درمانی، سنجش، همچنین با استفاده از تکنیک‌ها و روش‌های اثبات شده به افراد کمک میکنند.
سنجش و اندازه گیری (روانسنجی)
هوش، عزت نفس و افسردگی جزو مصالح روانشناختی ذهن ما هستند و اندازه گیری آنها به طور مستقیم و با مشاهده امکان پذیر نیست. زیرا تمایلات رفتاری یا الگو‌های پیچیده رفتاری و برخی قرایند‌های درونی از آنها نشات می‌گیرند. هدف مهم پژوهش‌های روانشناسی و علمی، تعریف مفهومی از این سازه‌های روانشناختی است طوری که هر کدام را به‌طور دقیقی توصیف کند.
برای هر کدام از آنها (هوش، عزت نفس و افسردگی) تعاریف عملیاتی یا روش‌های مختلفی برای اندازه‌گیری آن وجود خواهد داشت. در نتیجه شما در این گرایش به بررسی و سنجش سطح مواردی که باعث شکل گیری شخصیت یک فرد می‌شوند خواهید پرداخت.
روانشناسی صنعتی و سازمانی
تخصص روانشناسی صنعتی-سازمانی (که به آن روانشناسی I/O نیز می‌گویند) با مطالعه علمی رفتار انسان در سازمان‌ها و محل کار در ارتباط است. این تخصص بر استخراج اصول رفتار فردی، گروهی و سازمانی و به کارگیری این دانش برای حل مشکلات کار متمرکز است. شناسایی و بهبود نیازهای آموزشی کارکنان؛ طراحی و بهینه سازی شغل و کار و کیفیت زندگی کاری؛ تدوین و اجرای برنامه‌های آموزشی و ارزیابی اثربخشی آنها؛ تدوین معیارهایی برای ارزیابی عملکرد افراد و سازمان‌ها و ارزیابی ترجیحات مشتری‌های یک سازمان، رضایت مشتری و استراتژی‌های بازار از جمله مهارت‌های یک روانشناس صنعتی و سازمانی می‌باشد.
روانشناسی بالینی کودک و نوجوان
رشته روانشناسی بالینی کودک به درک فرآیندهای اساسی تغییر اختصاص دارد، به ویژه اینکه چگونه عوامل بیولوژیکی و تجربی باعث می‌شوند که عملکرد اجتماعی، عاطفی و شناختی کودکان با بزرگتر شدن او تغییر کند. این رشته از علاقه به درک اینکه چگونه تجربیات دوران کودکی می‌تواند در رفتارهای بزرگسالی تاثیر داشته باشد رشد کرد. روانشناسان در این گرایش دانش علمی خود را برای ارائه خدمات روانشناختی به نوزادان، کودکان و نوجوانان در چارچوب اجتماعی آنها توسعه داده و به کار می‌گیرند.
روانشناسی اسلامی
روانشناسی اسلامی یکی ازگرایش های کارشناسی ارشد روانشناسی است. روانشناسان اسلامی بر این باور استوارند که بین ذهن، بدن و روح همبستگی قوی وجود دارد. هدف روانشناسی اسلامی کمک به افراد برای دستیابی به رفاه معنوی، عاطفی و روانی با عمل به آموزه‌های اسلامی است.
روانشناسی و آموزش کودکان استثنایی
طیف کودکان استثنایی شامل کودکان تیزهوشی می‌شود که توانایی‌های تحصیلی بالایی دارند، کودکان با نیازهای ویژه با ناتوانی‌های یادگیری مانند نارساخوانی، عقب ماندگی ذهنی و ناتوانی‌های ذهنی و کودکان دارای اختلالات حسی مانند نابینایی، ناشنوایی و اختلالات بینایی.
روانشناسانی که در روانشناسی کودکان استثنایی تخصص دارند موارد استثنایی مختلف را ارزیابی و تشخیص می‌دهند، مداخلات آموزشی را طراحی و اجرا میکنند و خدمات مشاوره و حمایتی را برای کودکان و خانواده‌هایشان ارائه می‌دهند.
روانشناسی تربیتی
همانطور که می‌دانید سطح یادگیری مطالب در افراد مختلف متفاوت است. بنابراین باید مطمئن شویم همه از تحصیلات و یادگیری مسائل به حد کافی بهره‌مند شوند. روانشناسی تربیتی یکی از گرایش های کارشناسی ارشد روانشناسی می‌باشد که با هدف بهینه سازی یادگیری به وجود آمده است. روانشناسان تربیتی موثرترین روش‌های آموزش و مطالعه را برای افراد بررسی میکنند. در روانشناسی تربیتی موارد زیر بررسی می‌شود:
- مطالعه مؤثرترین روش‌ها برای آموزش افرادی که با چالش‌های یادگیری خاص مانند اختلال نقص توجه و بیش‌فعالی (ADHD)، نارساخوانی یا نارساخوانی روبرو هستند.
- تحقیق در مورد اینکه افراد در محیط‌های مختلف چقدر خوب یاد می‌گیرند.
- ارزشیابی و تحلیل روش‌های تدریس و رفع موانع یادگیری.
- مطالعه چگونگی تأثیر عواملی مانند ژنتیک، محیط، طبقه اجتماعی-اقتصادی و فرهنگ بر یادگیری.
روانشناسی اجتماعی
اطرافیان یک فرد همیشه می‌توانند بر شخصیت و رفتار او تأثیر بگذارند. انسان‌ها همیشه موجوداتی اجتماعی بوده‌اند، اما علاقه به روانشناسی اجتماعی به طور ویژه، در قرن هجدهم پدیدار شد. روانشناسی اجتماعی در واقع شناختن ذهن افراد و رفتار او با دیگران است. روانشناسی اجتماعی به شخصیت، روابط بین فردی و رفتار گروهی افراد توجه دارد و در بهبود آن کمک می‌کند.
علوم شناختی
علوم شناختی در مورد مطالعه ذهن و مغز انسان است و بر چگونگی بازنمایی و دستکاری فرایند‌های ذهنی و نحوه تحقق بازنمایی‌ها در مغز تمرکز دارد. علوم شناختی یکی دیگر از گرایش های کارشناسی ارشد رواشناسی است که به عنوان رابط بین چندین رشته پدید آمده است. روانشناسی شناختی، زبان شناسی، و بخش‌هایی از علوم کامپیوتر و هوش مصنوعی از از کاربردی ترین بخش‌های این رشته هستند. علوم اعصاب، فلسفه و انسان شناسی را می‌توان به عنوان سایر مؤلفه‌های مهم علوم شناختی نام برد.
روانشناسی شخصیت
روانشناسی شخصیت شاخه ای از روانشناسی است که بر درک جنبه‌های مختلف شخصیت انسان تمرکز دارد. این رشته به دنبال درک عواملی است که باعث ایجاد ویژگی‌های شخصیتی مختلف می‌شود. روانشناسان متخصص در این زمینه در جهت درک، تشخیص و درمان مشکلات شخصیتی که به عنوان مسببین اختلالات شخصیت شناخته می‌شوند، فعالیت میکنند.
نتیجه گیری
روانشناسی در واقع مطالعه ذهن، نحوه کارکرد آن و تاثیر آن بر رفتار است. داشتن درک درست در مورد هر یک از گرایش های کارشناسی ارشد روانشناسی به شما در شناختن این علم کمک می‌کند. علاوه بر این اگر قصد انتخاب رشته دارید و بین انتخاب هر کدام از این گرایش‌ها مردد هستید، کمک می‌کند مسیر خود را با دید بازتری انتخاب کنید.
