استرس واکنش بدن نسبت به تغییرات و بخشی طبیعی از زندگی ما انسان ها است. استرس می تواند نتیجه ی تغییرات در روابط، وضعیت مالی، مدرسه، سلامتی، شغل یا خانواده ی فرد باشد. عوامل استرس زا انواع مختلفی دارند که می توانند روی ما تأثیر بگذارند و هر فرد به شیوه ی متفاوتی استرس را تجربه می کند.
تحمل استرس مزمن و روزانه می تواند روی سلامتی و تندرسی تأثیر منفی بگذارد و مشکلاتی مانند ناراحتی های گوارشی، التهاب، ضعف سیستم ایمنی، کاهش کیفیت خواب، اضطراب و مشکلات جنسی ایجاد کند.
مهم است که بدانید چه مواقعی دچار استرسِ بیش از حد می شوید تا بتوانید آن را به شیوه ای صحیح مدیریت کنید. مضاف بر عوامل استرس زای روزانه، رویدادها و اتفاقاتی نیز در زندگی رخ می دهند که استرس قابل ملاحظه ای برای ما به وجود می آورند. در این مقاله به ۵ مورد از مهم ترین رویدادهای پر استرس زندگی و نکاتی درباره ی نحوه ی مدیریت هر یک پرداخته ایم.
درگذشت عزیزان
مرگ غیر منتظره یا مورد انتظار عزیزان در صدر این فهرست قرار می گیرد. هر کس به شیوه ی متفاوتی تحت تأثیر از دست دادن عزیزان خود قرار می گیرد، اما تجربه ی مجموعه ای از احساسات مختلف یک وجه اشتراک در بین تمام افراد محسوب می شود.
این مجموعه احساسات می تواند شامل سردرگمی، شوکه شدن، ناراحتی، بی حسی، خشم و حتی احساس گناه باشد. داشتن هر کدام از این احساسات منطقی و طبیعی است.
از آنجا که این مسئله تغییر مهمی در زندگی شما به شمار می آید، پردازش آنچه که اتفاق افتاده و رویارویی با واقعیتِ فقدان آن شخص می تواند برایتان دشوار باشد. مهم ترین موضوعی که در طول فرایند سوگواری باید درک کنید این است که هیچ راه درست یا غلطی برای احساس مرگ عزیزانتان وجود ندارد. مدت زمان بهبودی از فردی به فرد دیگر متفاوت است و هیچ روش استانداردی برای سوگواری وجود ندارد.
توصیه هایی برای کنار آمدن با درگذشت عزیزان:
- به خودتان اجازه دهید که محدوده ی احساسات را حس کنید: شاید شما هم چیزهایی درباره ی روش پنجگانه ی سوگواری شنیده باشید؛ با این حال تحقیقات نشان داده اند تشخیص اینکه شما در کدام مرحله از سوگواری هستید فایده ای برایتان نخواهد داشت، به خصوص اگر چنین اتفاقی را قبلاً تجربه نکرده باشید. بنابراین به جای آنکه نگران این موضوع باشید که در کدام مرحله از سوگواری هستید بهتر است به خودتان اجازه دهید تا طیف کاملی از احساسات را تجربه کنید و روی رسیدن به یک وضعیت آرام روانی تمرکز نمایید.
- برای بهبود یافتن زمان بگذارید: پشت سر گذاشتن مرگ عزیزان و کسب بهبودی می تواند سفری طولانی باشد. ممکن است دلتان بخواهد که این مسئله را به سرعت پشت سر بگذارید و دوباره به احساس عادی و همیشگی خود بازگردید، اما باید هر قدر که لازم است برای مراقبت درست از خود زمان بگذارید. با اینکه در این دوران ممکن است احساس انزوا کنید، اما این احساس می تواند به شما کمک کند تا غم و سوگواری خود را در کنار خانواده و دوستان سپری کنید و درباره ی احساسات خود با آنها صحبت نمایید.
- به یاد داشته باشید که مدد جویی و دریافت کمک های حرفه ای شرم آور نیست: مرگ عزیزان می تواند استرس بسیار شدیدی ایجاد کند و بر زندگی شما تأثیر قابل ملاحظه ای بگذارد. دنبال کردن شیوه های حمایتی و درمانی مانند سوگ درمانی می تواند به شما کمک کند تا با احساسات دشواری همچون احساس گناه کنار بیایید و برای کنار آمدن با زندگیِ بدون عزیزتان راه هایی پیدا کنید.
طلاق یا دور افتادن از همسر
جدا شدن یا دور افتادن از همسر می تواند استرس زیادی در زندگی شما ایجاد نماید. هرچند که تصمیم در خصوص پایان دادن به یک رابطه ممکن است دو طرفه باشد، اما هر دو نفر در ادامه باید به تنهایی با مجموعه ای از مسائل و مشکلات دست و پنجه نرم کنند.
مضاف بر استرس عاطفی و روانی، برخی ملاحظات قانونی مانند حضانت فرزند، امور مالی، دارایی ها و شرایط زندگی نیز وجود دارند که باید به آنها پرداخته شود.
توصیه هایی برای کنار آمدن با طلاق یا جدایی:
- احساسات خود را بپذیرید و یاد بگیرید که آنها را رها کنید: پایان دادن به یک رابطه می تواند احساسات متعددی ایجاد کند که به سختی می توان آنها را مدیریت کرد. ممکن است در ابتدا احساس آرامش کنید اما مدتی بعد احساس گناه نمایید. ممکن است احساس عصبانیت و ناامیدی کنید. اما به جای سرکوب این احساسات آنها را با آغوشی باز بپذیرید و اجازه دهید مانند یک موج از شما عبور کنند. همچنین ثابت شده که پذیرش احساسات می تواند در کمک به دیگران برای برگشت به زندگیِ عادی پس از طلاق نیز مؤثر باشد.
- روی دوست داشتن خود تمرکز کنید: ممکن است اینطور حس کنید که در رابطه ی خود شکست خورده اید یا به اندازه ی کافی سخت تلاش نکرده اید؛ با این حال مهم است که تمرینات خود-مراقبتی، خود-شفقتی و مهربانی با خود را در این برهه انجام دهید.
- اهداف فردی تعیین کنید: زندگی بدون شریک عاطفی ممکن است ترسناک به نظر برسد، اما در این دوره شما می توانید اهدف فردی خود را دوباره ارزیابی کنید. چه چیزهایی را همیشه دوست داشتید امتحان کنید یا درباره شان چیزهای بیشتری یاد بگیرید؟ قبلاً عاشق کدام سرگرمی ها بودید که فرصتی برای تجربه کردنشان نداشتید؟ وقت آن است که دوباره اینها را کشف کنید و شروع به لذت بردن از آنها نمایید.
- عضو یک گروه پشتیبانی شوید: ارتباط با افراد دیگری که طلاق گرفته اند یا در حال طی کردن مراحل آن هستند می تواند مفید باشد. گروه پشتیبانیِ طلاق می تواند ابزارهای بیشتری در اختیار شما قرار دهد تا با مسئله ی طلاق خود بهتر کنار بیایید. همچنین دانستن اینکه شما تنها نیستید نیز می تواند مفید باشد.
جابجایی
خواه به خاطر تصدی شغل جدید باشد، خواه به خاطر تغییر در یک رابطه و خواه نقل مکان به خانه ای کوچک تر، جابجایی می تواند اتفاقی کاملاً استرس زا در زندگی باشد. اگر این اتفاق به دلایلی مانند آتش سوزی یا نیاز مالی و به صورت غیر منتظره پیش بیاید می تواند بسیار ویران کننده باشد.
جابجایی شامل اقدامات عملی و برنامه ریزی شده ای از جمله بسته بندی لوازم، باز کردن و چیدن لوازم، سازگار شدن با جامعه ای متفاوت و رجوع به مکان های خدماتی جدید می شود. حتی اگر به محل دوری هم نروید، تأثیر عاطفی و ذهنی این اتفاق می تواند شما را تحت تأثیر قرار دهد؛ علی الخصوص اگر در محل قبلی به مدتی طولانی زندگی کرده باشید.
توصیه هایی برای کنار آمدن با جابجایی:
- به یاد داشته باشید که استرس بخشی طبیعی از جابجایی است: اگر به همراه شریک زندگی تان یا به خانه ای بزرگ تر نقل مکان می کنید شاید اینگونه تصور کنید که لزوماً باید احساس خوشحالی و هیجان داشته باشید. با این حال باز هم جابجا شدن، حتی اگر دلیل مثبتی داشته باشد، می تواند یک رویداد استرس زا باشد. تغییر برای همه سخت است و پذیرش اینکه استرس بخشی عادی از این مسئله است می تواند در مدیریت واقع بینانه ترِ جابجایی به شما کمک کند.
- از قبل برنامه ریزی کنید و با برنامه پیش بروید: زمان زیادی برای برنامه ریزی و سازماندهی جابجایی اختصاص دهید. باید بدانید که کارهایی مانند برچسب زدن، مرتب کردن و بسته بندی وسایلتان بیشتر از آنچه که فکر می کنید طول خواهد کشید. ممکن است بترسید و انجام این کارها را طی فرایند جابجایی به تعویق بیندازید. اما هر چه زودتر برای شروع جابجایی برنامه ریزی کنید، در روز نقل مکان کمتر احساس سراسیمگی و کمبود وقت خواهید کرد.
- از دوستان و خانواده کمک بخواهید: داشتن یک همراه که در هنگام بسته بندی و/یا بازکردن وسایل به شما کمک کند می تواند مفید باشد. حتی اگر آن شخص در هنگام جابجایی کمک فیزیکی نکند، می تواند نقش یک حامی عاطفی را داشته باشد و در مقابله با استرس ناشی از جابجایی به شما کمک کند.
- باربران حرفه ای استخدام کنید: اگر از نظر مالی توانایی استخدام باربران حرفه ای را دارید این کار را انجام دهید، زیرا به کاهش میزان کار و استرس مربوط به بسته بندی، بلند کردن و حمل و نقل وسایل کمک می کند.
بیماری های طولانی مدت
بیماری و استرس یک رابطه ی همزیستی دارند. در صورتی که شما استرس مزمن داشته باشید سیستم ایمنی بدنتان ضعیف شده و بیشتر مستعد ابتلا به بیماری ها خواهید شد. استرس طبق مشاهدات خطر ابتلا به دیابت، زخم معده، کولیت اولسراتیو (التهاب روده) و تصلب شرایین را افزایش می دهد.
از سوی دیگر ابتلای طولانی مدت به یک بیماری می تواند برای شما و کسانی که دوستتان دارند استرس ایجاد کند. کنترل یک بیماری یا جراحت مزمن می تواند چالش های مالی شما را بیشتر و توانایی شرکت در برخی فعالیت های خاص را در شما کاهش دهد.
توصیه هایی برای مقابله با بیماری:
- در مورد بیماری خود اطلاعات کسب کنید: با یک متخصص مراقبت های بهداشتی درباره ی بیماری خود صحبت کنید و با همکاری همدیگر به یک برنامه ی درمانی برسید که نیازهای خاص شما را برآورده نماید. بسته به شدت بیماریتان نیز باید درباره ی انتظارات خود واقع بین باشید.
- از خودتان مراقب کنید: اگر برایتان مقدور است سعی کنید به اندازه ی کافی بخوابید، رژیم غذایی سالم و فعالیت فیزیکی داشته باشید و تمرینات خود مراقبتیِ مختلفی مانند مدیتیشن یا ذهن آگاهی را انجام دهید. در انجام کارهایی که برایتان دشوار هستند از افراد دیگر کمک بگیرید. از روی آوردن به الکل و مواد مخدر به عنوان مکانیسم های مقابله ای خودداری کنید.
- مشاوره بگیرید: گزینه های مشاوره ای مختلفی وجود دارند که می توانند در مدیریت وضعیت سلامتی و بیماری طولانی مدتتان به شما کمک کنند. از جمله این گزینه ها می توان به مشاوره های فردی، مشاوره های خانواده و زوجین و گروه های حمایتی اشاره کرد.
از دست دادن شغل
از دست دادن شغل می تواند با به وجود آوردن احساساتی مانند شرم، ناراحتی، ناامیدی و احساس گناه و تداعی افکار سرزنش کننده سبب ایجاد استرس عاطفی شود. علاوه بر تأثیر منفیِ این مسئله بر عزت نفس، شما باید نگران مسائل مالی و یافتن شغل جدید نیز باشید. در واقع روال عادی زندگی شما به یکباره تغییر کرده و تنظیم دوباره ی آن می تواند دشوار باشد؛ به خصوص اگر شغل قبلیتان را به مدتی طولانی انجام داده باشید.
توصیه هایی برای کنار آمدن با از دست دادن شغل:
- احساسات خود را نادیده نگیرید: برای برخی افراد از دست دادن شغل می تواند احساسی مانند از دست دادن یکی از عزیزانشان ایجاد نماید. ممکن است با از دست دادن شغلتان شوکه، غمگین، افسرده و/یا عصبانی شوید. طبیعی است که چنین حالی داشته باشید و بهتر است به جای سرکوب احساساتتان آنها را حس کنید.
- یاد بگیرید که موقعیت خود را بپذیرید: سعی کنید روی چیزهایی که می توانید کنترل کنید تمرکز نمایید، مانند واکنش و دیدگاهتان و کارهایی که می توانید برای پیشرفت و حرکت به جلو انجام دهید. از دست دادن درآمد می تواند به معنای تغییراتی بزرگ در سبک زندگی شما باشد. مهم است که با واقعیت روبرو شوید و با تهیه ی بودجه و کمک گرفتن از یک مشاور مالی مسئولیت امور مالیتان را بر عهده بگیرید.
- به شبکه ی خود وصل شوید: اگر چه ممکن است احساس کنید که در این ماجرا تنها هستید، اما اینگونه نیست و مجبور نیستید به تنهایی با این مسئله کنار بیایید. برقراری ارتباط با خانواده و دوستان این کار را آسان تر می کند. از دست دادن شغل رایج تر از آن چیزی است که فکر می کنید و در میان گذاشتن تجربیاتتان با کسانی که به آنها اعتماد دارید به شما کمک می کند تا موقعیت را بهتر درک کنید و نکاتی نیز از آنها بیاموزید.
