ترس از دست دادن (Fear of Missing Out) یا FoMO اضطرابی فراگیر است که برخی از افراد زمانی که در کنار دیگران حضور ندارند، تجربه می کنند. این ترس اجتماعی با مشخصه “تمایل داشتن به ارتباط دائمی با آنچه که دیگران انجام می دهند” تعریف می شود. FoMO با عنوان ترس از پشیمانی نیز نام گذاری می شود. فومو سبب نگرانی شدید در فرد شده که مبادا فرصتی برای برقراری ارتباط اجتماعی، تجربه ای بی نظیر، سرمایه گذاری سودآور یا سایر اتفاقات خوشایند را از دست بدهد.
آنچنان که نطریه خود مختاری بیان می کند، ارتباط داشتن و متصل بودن به دیگران نیازی روانی است که سلامت روان افراد را تحت تأثیر خود قرار می دهد. با استفاده از این چارچوب نظری، FoMO را میتوان حالت خودنظارتی توصیف کرد که در اثر کمبود طولانیمدت یا موقعیتی که سبب عدم برآوردهسازی نیازهای روانی میشود، تعریف کرد.
با پیشرفت تکنولوژی، تجربیات اجتماعی و ارتباط رو در رو افراد به ارتباطات آنلاین تبدیل شد. از یک سو، تکنولوژی های نوین (تلفن های همراه، تلفن های هوشمند) و خدمات اجتماعی شبکه ای (فیس بوک، توییتر، اینستاگرام و …) این امکان را برای افراد فراهم آورد تا با کمترین هزینه در اجتماع فعال باشند. از سویی دیگر، ارتباطات واسطه ای وابستگی به اینترنت را افزایش داد. یک وابستگی روانی به همواره آنلاین بودن که قطع ارتباط اینترنتی می توانست منجربه اضطراب شده و حس از دست دادن و یا استفاده بیمارگون از اینترنت را به وجود آورد. در نتیجه، FoMO به عنوان عاملی که بر سلامت روان افراد تأثیر منفی می گذارد شناخته می شود چرا که می تواند خلق منفی و حس افسردگی را در افراد افزایش دهد.
ترس از دست دادن (FoMO) هراس از ندانستن و یا مطلع نشدن از یک رویداد، تجربه و یا تعاملات اجتماعی است. افراد مبتلا به این سندروم شاید خود ندانند که چه چیزی را از دست می دهند، اما همچنان از اینکه دیگران لذت بیشتری را در جایی دیگر تجربه کنند یا لحظات بهتری را بگذرانند، هراسان اند. FoMo می تواند در موقعیت های گوناگون مانند یک گفتگو ساده، برنامه ای تلویزیونی، مراسم عروسی، مهمانی و یا رستوران به وجود آید.
فومو می تواند به صورت یک وضعیت روانی نمود داشته، عکس العمل های فیزیولوژیکی (مانند عرق کردن) و یا رفتارهای واقعی را منجر شود. درادامه باید اضافه کرد فومو می تواند سبب تشدید استفاده از شبکه های اجتماعی باشد و یادگیری در کلاس درس را مختل می کند. همچنین عادت های نامناسب دیجیتالی مانند چک کردن مکرر ایمیل و یا به روز رسانی شبکه های اجتماعی که فرد در آن عضو است، می تواند تشدید شده و سبب کارآمدی ناکافی در روابط اجتماعی روزانه گردد.
درکنار این عوارض که فومو در ارتباطات اجتماعی افراد در جهان حقیقی ایجاد میکند، فومو در عین حال میتواند بر شکلگیری اهداف بلندمدت و خودشناسی افراد نیز اثر منفی داشتهباشد. درحدود نیمی از افراد مبتلا به این مشکل اعتراف کردهاند زندگیشان تحتالشعاع حجم اطلاعاتی قرار گرفتهاند که به آنها امکان به روز بودن و از دست ندادن جدیدترین رویدادها را میدهد.
از دیگر عوارض این سندروم میتوان به ایجاد حس نارضایتی شدید نسبت به تجربیات زندگی و حس کمبود، ایجاد تجربیات اجتماعی و احساسی منفی به واسطه استفاده بیش از حد از شبکههای اجتماعی، و نارضایت عمومی نسبت به زندگی و اثر منفی بر حالت روحی افراد اشاره کرد.
در زمینه تاثیرات شناختی این سندروم، میتوان یه این نکته اشاره کرد که فومو میتواند هر نوع مزاحمت یا مداخلهای را در ذهن فرد به شکل نوعی ارتباط نمایش دهد. افراد در این شرایط به شکلی وسواسگونه به دنبال برقراری ارتباطات جالبتر و بهتر با دیگران هستند، بدون اینکه متوجه شوند این تجربیات لزوما بهتر نیستند، تنها متفاوتند. همچنین اهمیت تعاملات اجتماعی و حفظ روال مطلع بودن از رویدادهای جدید باعث میشود افراد خطرات احتمالی از رفتارهای خود را انکار کنند، برای مثال در حین رانندگی پیامکی را نوشته و ارسال کنند.
از دیگر دلایل بروز این سندروم نیز میتوان به برآوردهسازی نیازهایی ویژه از قبیل نیاز به اطلاعات یا نیاز به متصل بودن به دیگران از طریق معاشرت مداوم اشارهکرد، نیازهایی که تمایل به استفاده از شبکههای اجتماعی را در مبتلایان به شدت افزایش میدهد زیرا این شبکهها ابزارهایی قابل اعتماد و کمهزینه برای مرتبط بودن با جهان اطراف است. این اختلال در نهایت به واسطه مختل کردن روابط رو در رو در میان انسانها، منجر به تنهایی و انزوای افراد میشود، که این حالت خود بستری مناسب برای تشدید اختلال فومو است.
بر اساس نظریه خودمختاری، رضایتمندی روانی افراد از کفایت، خودمختاری خود و ارتباط با دیگران سه نیاز اساسی افراد را ارضا می کند. افراد با سطح پایین رضایت روانی درجات بالاتری از فومو را گزارش کرده اند. به بیانی دیگر، ارتباط معناداری بین رضایت مندی روانی و فومو تشخیص داده شده است. همچنین، از هر ده نوجوان، چهار نفر آنها تجربه فومو را گزارش کرده اند. رابطه منفی بین سن و فومو گزارش شده است. از طرفی، مردان نسبت به زنان بیشتر فومو را تجربه کرده اند.
https://en.wikipedia.org/wiki/Fear_of_missing_out
http://psychcentral.com/blog/archives/2015/10/12/fear-of-missing-out/
تیم تخصصی سایک نیوز