با یاد جاوید استاد دکتر رضا زمانی

دکتر شیوا دولت آبادی در 12 شهریور ماه 1325 به دنیا آمدند. دوران دبیرستان را در تهران سپری کردند و سپس در انگلستان به تحصیل رشتۀ مدیریت بازرگانی پرداختند و پس از آن راهی آلمان شدند و از دانشگاه هایدلبرگ فوق لیسانس روانشناسی خود را اخذ نمودند.ایشان از سال 1356 به تدریس در دانشگاه مشغول شدندو  سرانجام در سال 1377 موفق به دریافت مدرک دکترای روانشناسی از دانشگاه علامه طباطبایی گردیدند و در همین دانشگاه به تدریس ادامه دادند . ایشان علاوه بر زبان فارسی به زبان های انگلیسی و آلمانی تسلط و با زبان فرانسه آشنائی دارند.

ایشان از اعضای موسس انجمن تلاشگران سلامت، انجمن کاربرد موسیقی در سلامت تن و روان، انجمن حمایت از حقوق کودکان و استادیار دانشگاه علامه طباطبائی و همچنین رئیس هیت مدیره انجمن روان‌شناسی ایران می باشند. دکتر شیوا دولت آبادی در پژوهش‌های زیادی شرکت کرده اند و چندین مقاله و کتاب در حوزه روانشناسی دارا می باشند.

در ادامه با مصاحبه سایک نیوز با خانم دکتر شیوا دولت آبادی با موضوع شادروان استاد دکتر رضا زمانی، همراه شما هستیم:

 

۱.چه خاطره یا سخنی از جناب دکتر زمانی در ذهن شما پررنگ تر باقی مانده است؟ لطفا

برایمان بیان کنید.

مشاهده و آموختن از دکتر رضا زمانی، از زمانی که در انجمن روانشناسی ایران با ایشان از نزدیک همراه شدم از سعادت های بزرگ زندگی من بوده است.

احترام ذاتی که ایشان برای نظرات و پیشنهادهای دیگران داشتند ایشان را به شنونده ای متمرکز و مشتاق و فضای کار و تصمیم گیری ها را همواره دموکراتیک و پویا می کرد. شاید جمله هایی از ایشان که هیچ نشانی از خود میان بینی نداشت مثل این که “شاید هم من درست نمی بینم” از گزاره های به یاد ماندنی ایشان است.

ترغیب و تشویق ایشان به عمل و تلاش در برابر بی عملی و کناره گرفتن نیز از درس های دیگر ارزشمند از ایشان است. از سوی دیگر نحوه ی بیان و اظهار نظرهای دکتر زمانی مصداق کامل بیان یک انسان علم باور است، بدون ذره ای دگماتیزم.

 

۲.مهم ترین و بزرگترین دغدغه های دکتر زمانی در خصوص جامعه کنونی روانشناسان و

آموزش رشته روانشناسی و رواندرمانگری چه بودند؟

زنده یاد استاد نگران کمبودهای همه جانبه در ابعاد مختلف تداوم رشته و حرفه بودند. از کیفیت های آموزش که اقبال کمی مشاهده می شود، تا کمبود انگیزه های خود جوش و عشق به دانش در دانشجویان و اساتید، تا کمبود تلاش و استمرار برای نقش آفرینی در ارتقای رشته (که خود را در کمبود تمایل به انجام پژوهشهای بنیادین نشان می دهند.)، تا ناروشن بودن مسیرهای شغلی از شاخه های مختلف رشته، که اکثر فارغ التحصیلان را به ناچار به سوی شاخه ی بالینی می کشاند، تا رشد غیر مسئولانه ی کمی ظرفیت های آموزشی که به خیل جویندگان کار در رشته های غیرمرتبط می افزاید.اگر به جمله های پایانی مصاحبه ی ایشان در شنبه شب های روانشناسی گوش فرا دهیم تنها راه حل طلایی برای عبور از همه این کاستی ها، “عشق”  متعهدانه به رشته و حرفه است، که خود ایشان نمونه ی برجسته ی آن بوده اند.

 

۳.چه ویژگی هایی در منش و شخصیت  آقای دکتر در نگاه شما برجسته تر بودند؟ آیا ویژگی

شخصیتی خاصی بود که شماهم از آن تاثیر بگیرید.

احترام به عقاید دیگران، حفظ حرمت افراد، هوشمندی و تمرکز بر مسئولیت ها، اولویت دهی به آرمان جمعی (ارتقاء صادقانه وصمیمانه ی روانشناسی)، نفی بی عملی و تشویق افراد به کاوش در فرصت ها برای آرمان های مشترک و در همه حال داشتن خلق متعادل و خوش از مشاهدات من از منش استاد بوده است. هرگز آخرین جلسه ای که ایشان بعد از یک دوره کسالت و قبل از کسالت آخرین در جلسات هیات مدیره شرکت کردند را فراموش نمی کنم که ایشان با تسلط همیشگی بر مفاد دستور جلسه و با همان طراوت همیشگی جلسه را اداره کردند. سخت است بگویم که مایلم کدام یک از این همه صفات خوب را داشته باشم. می توانم بگویم ای کاش بتوانم کمی از همه ی این خصلت ها را داشته باشم.

 

۴.به نظر شما چطور می شود در کشورمان روانشناسانی مثل آقای دکتر زمانی با وجهه مثبت

بین المللی داشت؟ آیا این موضوع صرفا از استعداد ذاتی یک فرد حاصل می شود یا عوامل

دیگری هم تاثیر گذارند؟

تعهد بی قید و شرط به این که روانشناسی بخشی جدی از هویت فرد است، دغدغه و تلاش برای ارتقائ صادقانه ی شخصی و جمعی در رشته، کنجکاوی و استمرار برای اموختن، برای پژوهش کردن و همچنین حفظ اخلاق در ارائه ی خدمت در روانشناسی. اگر همه ی این ویژگی ها با هم تلفیق شوند می توان به شکل گرفتن روانشناسی در سطح بالا امید داشت. در این صورت است که می توان هم سهمی در افزودن دانش روانشناسی در عرصه ی جهانی داشت و هم در کشور الگویی برای اعتلای رشته و حرفه بود.

 

۵. تاثیر دکتر زمانی بر ارتقای دانش روانشناسی در کشور چه بوده و کدام یک از آثار ایشان

ماندگارترند؟

ایشان بدون هیچ هیاهویی در همه ی سال های حضور در عرصه ی روانشناسی هم در تدریس، هم در مسئولیت های اجرایی، هم در پایه گذاری و پیگیری اولین نشریه ی تخصصی بعد از انقلاب و هم در حضور متعهدانه ی داوطلب در انجمن روان شناسی ایران پیوسته به ارتقای دانش روان شناسی و روان شناسان کوشیده اند. برای من تعهدشان به انجمن روانشناسی ایران و اثاری که از ویژگی های بی نظیر خود در سلامت و صداقت در کار داوطلبانه در انجمن به یادگار گذاشته اند یکی از آثار ماندگار ایشان است. اگر چه سخت است که بخواهیم و بتوانیم هر یک از تلاش های دیگر این بزرگمرد را به آسانی رتبه بندی کنیم.

• شیوا دولت آبادی بیست ونهم خرداد 1402