سایک نیوز به نقل از پیروزی: آیا می دانید تحریک الکتریکی مغز TDCS چیست و چه تاثیر درمانی بر بیماران مختلف دارد؟ در چند سال گذشته روش جدید درمانی TDCS بسیار مورد توجه روان پزشکان قرار گرفته است. هر چند که این روش از گذشته های بسیار دور تا به حال رواج داشته، امام پیشرفت علم باعث شده نتایج و تاثیرات آن، بسیار بزرگ تر و هیجان انگیزتر از قبل باشد. روش درمانی TDCS، هنوز برای بسیاری از افراد ناشناخته است، از این رو تصمیم گفتیم در این مقاله به بررسی این روش بپردازیم تا شما عزیزان اطلاعات بیشتری راجع به آن کسب کنید.
تحریک الکتریکی مغز TDCS چیست؟
یکی از جدیدترین روش های درمانی روانشناسی، تحریک الکتریکی مغز TDCS است. این روش در لیست درمان های غیر تهاجمی قرار می گیرد و طی آن جریان ضعیف (در حد 1 تا 3 میلی آمپر) را به سر افراد وارد می کنند. این جریان به منظور افزایش عملکرد مغز به سر افراد وارد می شود.
جریانی که به سر افراد وارد می شود، بسیار ضعیف است و موجب تغییر پتانسیل نورون ها نمی شود، بلکه فقط آن ها را تحریک می کند. در چند سال اخیر این روش بسیار مورد توجه قرار گرفته و در علم نوروساینس و درمان اختلالات روانی کاربرد بسیار دارد. نتایج استفاده از این روش حاکی از آن است که TDCS تاثیر عمیقی در درمان بعضی از بیماری ها مانند پارکینسون یا افسردگی و غیره دارد.
تاریخچه استفاده از روش درمانی TDCS به چه زمانی برمی گردد؟
شاید برایتان جالب باشد که بدانید اولین دستگاه های TDCS نوع خاصی از ماهی ها بودند. دو گونه از ماهی های خاص که دسترسی به آن ها نیز بسیار سخت بود، قدرت شوک دهندگی داشتند. رومی ها و یونانی های باستان هم از این ویژگی با خبر بودند و از آن برای درمان اختلالات گوناگون و سردرد استفاده می کردند.
روش آن ها برای استفاده از قدرت الکتریسته بدن ماهی ها، این بود که ماهی مورد نظر را روی پیشانی خود قرار دهند یا روی آن ها بایستند تا انرژی الکتریسیته لازم را دریافت کنند.
تا اینکه در قرن هجدم اولین ماشین های تولید انرژی الکتریسیته بر حسب نیاز افراد ساخته شد.
بررسی نوع احساس بیمار در زمان درمان با روش TDCS
بعضی از افراد تصور می کنند، استفاده از روش TDCS برای درمان بیماران بسیار سخت و طاقت فرسا است و اغلب افراد تحمل انجام این روش را ندارند. در حالی که اصلا اینطور نیست! در طی فرآیند روش درمانی تحریک الکتریکی مغز، از دستگاهی با باتری 9 ولتی استفاده می کنند که به صورت کلی قدرت زیادی ندارد. بیماران در طی انجام این فرآیند تنها دچار خارش می شوند. گاهی نیز حالت سوزن سوزن شدن را به صورت بسیار سطحی در پوست سر خود احساس می کنند. به صورت کلی این شیوه درمانی سختی خاصی برای افراد ندارد.
مهم ترین اثرات درمانی روش TDCS
در ادامه لیستی کامل از نتایج اثرات درمانی روش درمانی تحریک الکتریکی مغز را در اختیارتان قرار می دهیم.
افزایش دقت بصری
یکی از مواردی که روش درمانی تحریک الکتریکی مغز بر آن تاثیر می گذارد، بهبود آگاهی حرکتی کلی و دقت بصری افراد است.
درمان پارکینسون
یکی از دیگری از بیماری هایی که با این روش درمان می شود، پارکینسون است. البته هنوز به طور دقیق نمی توان گفت این روش تا چه حد در از بین رفتن پارکینسون تاثیر گذار است با این حال کاملا ثابت شده که تا حد زیادی علائم آن را کمتر می کند.
بهبود حافظه کاری
حافظه کاری همان حافظه کوتاه مدت افراد است که در حین ثبت اطلاعات مختلف، در حال پردازش و دستکاری آن اطلاعات هم هستند. برای مثال فردی یک شماره تلفن به شما می دهد و بعد دوباره می گوید یک عدد جدید (برای مثال 1) به آن اضافه و سپس عدد نهایی را تکرار کنید.
به این صورت شما در حال استفاده از حافظه کاری هستید. حال نتایج آزمایشات نشان داده، TDCS برای افزایش حافظه کاری افراد بسیار تاثیرگذار است.
بهبود اختلال بیش فعالی (ADHD)
یکی از اختلال های روانی که باعث می شود، قدرت تمرکز افراد کاهش پیدا کند، (ADHD) است. این اختلال در روند موفقیت افراد تاثیر بسزایی دارد. (مانع از کسب موفقیت های بزرگ می شود) خوشبختانه نتایج تحقیقات نشان داده، روش TDCS بر بهبود اختلال روانی ADHD نیز تاثیرگذار است.
بهبود بیماران بعد از سکته مغزی
افرادی که دچار سکته مغزی شدند و با عوارض شدید این بیماری دست و پنجه نرم می کنند، می توانند از طریق روش تحریک الکتریکی مغز ADHD، کمی از مشکلات خود را کاهش دهند. نتایج آزمایشات گوناگون پزشکان نشان می دهد، تحریک آئودی (قشر حرکتی نیمکره مبتلا بعد از سکته) و تحریک کاتدی (قشر حرکتی نیمکره سالم) موجب بهبود عملکرد بیماران حرکتی می شود.
حال ثابت شده استفاده از تحریک الکتریکی آنودی به مدت 20 دقیقه، توانایی بیماران سکته مغزی در به یاد آوردن نام اشیاء را افزایش می دهد.
افزایش کیفیت خواب
یک آزمایش کوچک که بر روی تعداد محدودی از افراد انجام شده، نشان می دهد روش TDCS بر افزایش کیفیت خواب نیز موثر است. یعنی می تواند مراحل خواب را سبک تر و در عین حال زمان آن را عمیق تر کند.
البته این روش برروی تعداد کمی از افراد انجام شده، از این رو نمی توان نتایج آن را به صورت کامل تائید کرد.
کاهش علائم افسردگی
افسردگی بیماری دیگری است که به احتمال بسیاری قوی، TDCS امکان درمان آن را دارد. البته نتایج اولیه بسیار ابتدایی هستند. با این حال تاثیر واضح آن بر افسردگی چند بیمار مشخص شده است.
روش TDCS با شوک درمانی ECT چه تفاوتی دارد؟
بعضی از افراد تصور می کنند، TDCS با ECT یکسان است، در حالی که عملکرد کلی این دو روش با یکدیگر متفاوت است. در روش تحریک الکتریکی مغز، جریان های کوچک و ثابت به مغز وارد می شود، به صورتی که مغز فرصت تطبیق پذیری با آن ها را دارد. اما روش ECT اینطور نیست. زیرا در این شیوه درمانی، جریان های کوتاه و قدرتمند شبیه به موج وارد مغز می شود. به صورتی که مغز توانایی تطبیق پذیری با آن ها را ندارد و حتی امکان تشنج بیمار نیز وجود دارد.
آیا روش تحریک الکتریکی مغز TDCS عوارضی هم دارد؟ هر روش درمانی به همراه مزیت هایش، عوارضی هم دارد. روش TDCS هم از این قضیه مستثنی نیست. با این حال عوارض جانبی آن کاملا موقتی است و بعد از گذشت زمانی کوتاه (3 الی 4 روز) از بین می رود.
عمده عوارض ناشی از انجام روش درمانی TDCS، شامل خارش، قرمزی و حس سوزن سوزن شدن می شود. البته گاهی نیز بیمار دچار فسفن (نمایش نور و لکه های در میدان دید افراد) می شوند. با این حال این عوارض هیچگاه دائمی نبوده و بعد از مدتی از بین می رود. هرچند که باید توجه داشته باشید تمامی این نتایج تنها با استفاده از تجهیزات و امکانات عالی ثبت شده است. بنابراین مهم ترین موضوع در حین انجام روش الکتریکی تحریک مغز، استفاده از تجهیزات و پروتکل های مناسب است.
چه کسانی امکان استفاده از روش درمانی TDCS را ندارند؟
تنها دو دسته از افراد نمی توانند از روش درمانی TDCS استفاده کنند که شامل موارد زیر می شود.
- کسانی که در پوست سر خود خراشیدگی دارند.
- افرادی که از دستگاه تنظیم کننده ضربان قلب (باتری) استفاده می کنند.
در این مقاله سعی کردیم کارکرد روش درمانی تحریک الکتریکی مغز TDCS را با شما عزیزان به اشتراک بگذاریم. این روش درمانی در سال های اخیر از سمت روانپزشکان و روانشناسان مورد توجه قرار گرفته و نشان می دهد روشی مناسب برای درمان بسیاری از بیماری هاست. در آینده نیز باید توقع بروز نتایج بهتری از این شیوه درمانی داشته باشیم.