سندرم خود زشت پنداری

سندرم خود زشت پنداری یا اختلال بدشکلی بدن (Self-defeating personality disorder) یک بیماری تصوری و روانی است که در آن فرد یک نقص فیزیکی یا یک نقص جزئی را در بدن خود میبیند که دیگران آن را نمی بینند. شخص مبتلا به این اختلال خود را «زشت» میداند  و معمولاً از قرار گرفتن در معرض دید دیگران و رفتن به اجتماع خودداری میکند. این افراد به شکل جراحی زیبایی هستند و فکر میکنند مشکلشان حل می شود. ولی باید بدانند که بعد از جراحی مثلا بینی انها به سراغ چین و چروک صورت خود میروند و بعد از آن هم… .

یکی از مهمترین علایم سندرم خود زشت پنداری  کنترل کردن دایم صورت در آینه، شیشه و عینک دیگران است. همچنین کسانی که دچار سندرم خود زشت پنداری شده اند مدام از دیگران درباره ظاهر خود سوال می کنند. کندن جوش‌های صورت و مقایسه کردن خود با دیگران از دیگر علایم سندرم خود زشت پنداری است.

متاسفانه طبق بررسی های بدست امده افراد مبتلا به بیماری سندرم خود زشت پنداری ، مدام نگران شکل بینی، پوست، چشم‌ها، چانه، لب‌ها و مو های خود می باشند. آنها مدام در این فکر هستند که بخشی از چهره یا بدن شان با سایر اندام های بدنشان هماهنگی ندارد.

طبق بررسی های بدست امده بین ۱ تا ۵ درصد مردم دچار بیماری سندرم خود زشت پنداری هستند. بسیاری از مبتلایان به سندرم خود زشت پنداری ، اغلب به متخصصان پوست و جراحان زیبایی مراجعه می کنند و یا اینکه دایما لوازم آرایش می خرند.

علایم سندرم خود زشت پنداری

• ممکن است در آرایش افراط کند و وقت بسیاری صرف آرایش موی خود کند
• به دنبال جراحی پلاستیک باشد
• به شکلی لباس بپوشد که نقص مفروض را بپوشاند
• بیشتر این افراد نقص را در صورت خود می‌بینند، بینی، دهان، چشم، گونه، ابرو، چانه یا لب و دندان
• دیگر اعضای بدن مثل سینه‌ها یا اندام‌های تناسلی در درجه بعدی هستند. بعضی ممکن است خود را زیادی چاق یا زیادی لاغر ببینند یا خود را به خصوص از نظر جنسی فاقد جذابیت و زیبایی بدانند
• دائم ظاهر خود را با دیگران (یا با مدل‌های نشریات و هنرپیشه‌ها) مقایسه می‌کند
• وقت زیادی جلوی آینه می‌گذراند یا از آینه فرار می‌کند
• وقت زیادی صرف می‌کند که نقصی را که در ظاهرش (معمولا صورت) می‌بیند مخفی کند
• در جمع احساس ناراحتی و اضطراب دارد و از محیط‌ها و شرایط اجتماعی پرهیز می‌کند
• در مراجعه برای درمان یا درخواست کمک اکراه دارد چون می‌ترسد به او برچسب سطحی بودن زده شود
• دیگران ممکن است او را خودشیفته و مجذوب خود یا سطحی ببینند
• ممکن است در رژیم یا ورزش افراط کند
• کمال‌گرایی (perfectionism) و ترس از تنهایی و منزوی بودن
• برخی فکر می‌کنند برای دوست یا همسر پیدا کردن باید ویژگی‌ های جسمانی خاصی داشته باشند

رابطه افسردگی و خودزشت انگاری

بیماری اختلال خود زشت پنداری با افسردگی، اضطراب و وسواس (فکری- عملی) رابطه مستقیم دارد. حدود ۸۰ درصد از بیماران مبتلا به خودزشت انگاری از افسردگی رنج می برند. همچنین در بسیاری از موارد احساس ناتوانی در درمان یا برطرف کردن مشکل، چاره ای جز خودکشی برای آنها نمی گذارد، طوری که ۷۴ درصد از این افراد حداقل یک بار به خودکشی فکر کرده اند. کمبود اعتماد به نفس و عزت نفس هم از ویژگیهای این بیماران است.

عواقب سندرم خود زشت پنداری

• اقدام به خودکشی
• افسردگی
• عزت نفس پایین
• استرس
• اضطراب
• ناامیدی از زندگی
• تلاش نکردن برای رسیدن به اهداف
• تصمیم به مجرد بودن
• خانه نشینی
• کفر گفتن
• اجتماعی نشدن
• مهمانی نرفتن
• گریه و اخم

مهمترین نگرانی های افراد مبتلا به سندرم خود زشت پنداری اختلال بدشکلی بدن

• نقص و مشکلات پوستی:
  شامل لک، جای زخم، آکنه، جوش و کبودی
• مو:
  کم پشتی موی سر یا موی بدن
• ویژگی های صورت:
  در اکثر موارد شامل بینی می شود اما درمورد اندازه و شکل سایر اعضای صورت نیز پیش می آید.
• وزن بدن:
  مبتلایان به شدت نگران وزن خود و حجم عضلانی شان می شوند.
• نگرانی های دیگر:
  اندازه آلت تناسلی، عضلات، سینه ها، ران ها، باسن و وجود بعضی بوهای مخصوص بدن.

علل  ایجاد این سندروم

برخی از علل ابتلا به این سندرم عبارتند از :

• خربد لباس
  اکثر زنان وقتی به خرید میروند ، در اتاق پرو هستند و به خانه بر میگردند حس بدی نسبت به اندام خود دارند و فکر میکنند خیلی زشت هستند.
• خوردن ناهار
  زنانی که دچار سندروم خود زشت پنداری هستند با خوردن ناهار هم  افسرده می شوند و اندام خود را در آینه بزرگ و زشت ببینند. این افراد اکثرا دچار ناهنجاری‌ های تغذیه‌ای هستند و حتی بی‌ اشتهایی عصبی هم دارند.
• چرخه قاعدگی
  معمولا زنان در دوره قبل از شروع عادت ماهانه بیشترین نارضایتی را نسبت به ظاهر خود خواهند داشت.
• اشتباه مغز
  حتی لاغرترین زنان هم ممکن است مقابل آینه خود را چاق ببینند که دلیل آن هم اشتباه مغز در تخمین اندازه بدن است. تحقیقات نشان می‌دهد مغز انسان می‌تواند اندازه بدن را تا دوسوم بزرگ‌تر و پهن‌تر از اندازه واقعی و قد را تا یک‌سوم کوتاه‌تر از آنچه هست نشان دهد. پس مراقب اشتباهات مغز باشید.
• افسردگی
  طبق بررسی های بدست امده کسانی که افسردگی دارند میزان نارضایتی از ظاهرشان به بیشترین حد می‌رسد. در این مواقع زنان اندام خود را بزرگ‌تر از مواقع دیگر می‌بینند و حس می‌کنند خیلی زشت هستند.
• مجرد بودن
  طبق بررسی های بدست امده افرادی که ازدواج کرد‌ه‌اند دید مثبت‌ تری نسبت به ظاهر و اندام خود دارند، اما برعکس افراد مجرد دید منفی درباره ظاهر خود دارند و فک میکنن مجرد ماندن انها به این دلیل است.