یکی از مهمترین وظایف و چالش هایی که یک پدر و مادر با آن رو به رو هستند نحوه تربیت فرزندان است؛ زیرا کودکی که به درستی تربیت نشود در آیندهای نه چندان دور مشکلات فراوانی برای خود و اطرافیان به وجود می آورد.
یکی از خلاء های تربیتی، بیتوجهی به تربیت جنسی کودک است که این بی توجهی میتواند به شکل رفتارهای تند و خشن در برابر کنجکاوی کودک، نادیده گرفتن پرسش ها و یا ارائه پاسخی نامناسب نسبت به فهم و رشد روانی کودک باشد.
دکتر پریسا ارجمندی با بیان اینکه دو عبارت تربیت جنسی و آموزش جنسی تفاوت هایی دارند اما به جای یکدیگر استفاده میشوند، عنوان کرد: آموزش جنسی شرح مراحل و جزئیات روابط جنسی است که در مراحل پایانی رشد، برای جوانان ارائه میشود؛ درحالیکه تربیت جنسی به معنای مجموعه اقداماتی است که در تمام مراحل زندگی در جهت رشد غریزه جنسی به کودک و نوجوان ارائه میگردد.
وی با اشاره به اینکه تربیت جنسی باید در سنین مناسب توسط والدین به کودک ارائه شود، افزود: عدم ارائه اطلاعات درست و در سنین نامناسب توسط والدین به کودک سبب میشود که فرد بدون هیچ گونه چارچوبی این اطلاعات را از سایر اطرفیان دریافت کند که نتیجه ای جز سردرگمی در سنین بلوغ ندارد و یکی از دلایل احساس ناامنی و سردرگمی، عدم ارائه درست این آموزش ها و تابو بودن این گونه مسائل است.
ارجمندی با تاکید بر اینکه تلفن همراه و به خصوص اینترنت نباید در اختیار کودک کمتر از 12سال قرار بگیرد، اظهار کرد: امروزه بدلیل سهولت در دسترسی کودکان به اینترنت، مشکلات والدین بخصوص در شهر ها افزایش یافته است؛ زیرا خانواده ها متوجه نمی شوند که فرزندنشان چه تصاویری را مشاهده میکنند. والدین باید با لحنی آرام و دوستانه تذکر بدهند که متوجه دیدن این صحنه توسط کودک شدهاند و به او آموزش بدهند که نواحی خصوصی بدن زن و مرد با هم متفاوت است.
این روانشناس کودک و نوجوان با بیان اینکه دوسال شیرخوارگی کودک، باعث انس و وابستگی او به مادر میشود، تصریح کرد: در زمان از پوشک گرفتن کودک باید دو فاکتور توانایی کنترل و توانایی بیان ادرار وجود داشته باشد؛ برای از پوشک گرفتن کودک باید مواردی از جمله اینکه کودک باید در دستشویی که در آن بسته است کار خود را انجام دهد، لباسش را مقابل دیگران در نیاورد و بجز پدر و مادر هیچ شخصی اعم از عمو، خاله و.. اجازه دیدن او را ندارد، اموزش داده شود.
وی با اشاره بر اینکه سه سالگی شروع همانند سازی دختران با مادر و پسران با پدر است، بیان کرد: همانند سازی یعنی اینکه دختر با سپری کردن ساعات زیادی در طول روز با مادر و انجام برخی از رفتارهای او، متوجه معنای دختر و زن بودن شود و برای پسر هم باید همین گونه عمل شود؛ و شبیه سازی کودک به جنس مخالف خود ممکن است سبب تنفر کودک از جنس خود بشود.
وی با تاکید بر اینکه در این سن هویت جنسی کودک تشکیل میشود، تصریح کرد: هویت جنسی یک حالت روانشناختی از بازتاب احساسات درونی هر فرد از مرد و یا زن بودن خودش است که این امر در سه تا چهار سالگی ایجاد می شود و نشانه های اختلال هویت جنسی نیز در این سنین آشکار میگردد.
ارجمندی با اشاره به اینکه اگر کودکان رابطه پدر و مادر خود را مشاهده کردند والدین باید با حفظ خونسردی کودک را به آرامش دعوت کنند و توضیح بدهند، لذا از سن دوسالگی اتاق کودک باید جدا شود؛ زیرا اگر کودک خواب هم باشد میتواند به کودک ضربه بزند.
این روانشناس با تاکید بر اینکه پوشک کودک جنس مخالف نیز نباید در مقابل کودک تعویض شود؛ زیرا کودک متوجه تفاوت ها شده و باعث برانگیختگی حس کنجکاوی میشود، افزود: درخصوص حمام نیز بهتر است از سه سالگی هر کودک با همجنس خودش حمام کند و این امر در تربیت جنسی کودک بسیار حائز اهمیت است.
وی در رابطه با کنجکاویهای جنسی کودکان اظهارکرد: این نوع رفتارهای کودک امری طبیعی بوده که غالبا از سن دو سالگی شروع میشود؛ زیرا کودک با کنجکاوی نسبت به فیزیک و آناتومی خود، علاقه مند به کشف عضو خصوصی خودش است و والدین نیز باید رفتاری مناسب نشان دهند و همچنین در سنین سه تا شش سالگی نیز، که کودک متوجه اندام تناسلی خود می شود والدین باید با پرهیز از دعوای کودک و با بی توجهی نسبت به عمل او باید حواس او را پرت کنند.
وی با بیان اینکه کودکان از سنین چهار سالگی شروع به پرسیدن سوالات جنسی میکنند، خاطر نشان کرد: برخی والدین تصور میکنند کودکانی که اینگونه سوالات را نمی پرسند کودکان بهتری هستند در صورتی پرسیدن و یا نپرسیدن این گونه سوالات نشانه یک کودک خوب یا بد نیست و در این موارد برگ برنده با والدینی است که اطلاعات کافی دارند.
ارجمندی درباره پاسخ به سوالات کودک پیرامون نحوه تولد خودش عنوان کرد: والدین میتوانند در پاسخ به این سوال با کمک گرفتن از آلبوم عکس و نشان دادن تصاویر مختلف از جنین به کودک توضیح دهند که به خاطر علاقه ای که پدر و مادر به یکدیگر داشتند با هم ازدواج کردند و از خدا خواستند که به آنها بچه بدهد، و در پاسخ به سوال کودکان که آنها هم میتوانند ازدواج کنند؟ باید گفت زمانی که از همه لحاظ به بزرگی پدر و مادر شدند می توانند ازدواج کرده و بچهدار شوند.
آنچه در تربیت فرزندان مهم است داشتن آگاهی و اطلاعات مناسب است و والدین می توانند بابهره گیری از اصول تربیت اسلامی و مشورت با کارشناسان تربیتی، فرزندی تحویل جامعه بدهند که نه آسیب پذیر باشد و نه سبب آسیب به دیگران شود.
منبع: ایسنا
بیشتر بخوانید:
والدین از سوالات جنسی کودکان نترسند
نقش والدین در شکلگیری هویت جنسی کودکان