عزت نفس پایین و اعتماد به نفس کم اجازه نمی دهد شما برای رسیدن به اهداف تان تلاش کنید و جسارت را از شما می گیرد. در این مقاله به بررسی اهمیت اعتماد به نفس در زندگی می پردازیم.
اهمیت اعتماد به نفس
اغلب مردم معنای واقعی کلمه ی اعتماد به نفس (Confidence) را به خوبی درک نمی کنند… به همین دلیل آن نوع از خود باوری را که مطلوب و مورد نظرشان است در زند گی تجربه نمی کنند چون فکر می کنند اعتماد به نفس یعنی این که ایمان و اعتماد به موفقیتهایی که در کارها به دست می اورند. در صورتی که اعتماد به نفس واقعی و حقیقی آن است که قبل از این که در کاری موفق شویم نوعی خود باوری برای انجام آن کار داشته باشیم.
“عزت نفس” یک منبع انرژی است. یک چتر وسیعی است که” اعتماد به نفس ” زیر سایه آن است. اعتماد به نفس یعنی دیدن خود به عنوان فردی توانا با کفایت دوست داشتنی و منحصر به فرد.
کفایت یعنی توانایی که درحد کافی و تسلط بر امور باشد.
منحصر به فرد یعنی با توجه و در نظر گرفتن تفاوتها ی فردی.
به تعبیر دیگر اعتماد به نفس یعنی آن احساس و شناختی که از توانایی ها و محدودیت های بیرونی و درونی خود دارید.
بنابراین وقتی که اعتماد به نفس و خود باوری خود را بر اساس آن که و آن چه به راستی هستید و نه بر اساس موفقیت ها و دست یابی ها یا شکست ها و ناکامی های خود بنا می کنید چیزی را در خود خلق می نمایید که هیچ کس و هیچ چیز یارای گرفتنش را از شما نخواهد داشت. حال با توجه به مفاهیم بالا می توان گفت که اعتماد به نفس واقعی همواره در درون خود شما تولید می شود نه از بیرون. اعتماد به نفس واقعی زاییده ی تعهد شما به خودتان است. این تعهد که هر ان چه لازم باشد انجام خواهید داد تا به خواسته ها و نیازهایتان برسید.
اعتماد به نفس باور شخصی شماست نسبت به روح خودتان به عنوان یک انسان.
اعتماد به نفس حقیقت این نیست که نترسیم. بلکه ان است که بدانید و مطمئن باشید با این که می ترسید اما بی گمان دست به عمل خواهید زد.
انواع اعتماد به نفس
به منظور ان که اقتدار شخصی لازم را به دست آورده و رضایت و غنایی که استحقاقش را دارید تجربه کنید، به هر سه نوع اعتماد به نفس نیاز دارید.
- اعتماد به نفس رفتاری
اعتماد به نفس رفتاری، به معنای قابلیت و توانایی در عمل کردن و انجام دادن کارهاست. از کارهای ساده گرفته تا کارهای سخت همانند جامه عمل پوشاندن به رویاهایتان. این همان نوع از اعتماد به نفس است که مورد نظر اغلب ماست. - اعتماد به نفس احساسی، عاطفی
اعتماد به نفس احساسی و عاطفی به معنای توانایی در تسلط و به کنترل در آوردن دنیای احساس و عواطف شماست. این که بدانید چه احساساتی دارید، معنای آن ها را بفهمید و بتوانید انتخابهای احساسی درست بکنید و ازخود در مقابل درد و رنج روحی و لطمه ها و صد مه های عاطفی محافظت کنید و بدانید چگونه روابطی صمیمی سالم و مانگار خلق نمایید. - اعتماد به نفس روحی و معنوی
سومین نوع از اعتماد به نفس که مهم ترین آنها می باشد، اعتماد به نفس روحی و معنوی است. این نوع از اعتماد به نفس همانا اعتماد و ایمان شما به جهان هستی و کل آفرینش و موجودات است. این ایمان روحی که زندگی، هدف و نهایتی مثبت را در پی خواهد داشت و شما به خاطر هدفی این جا هستید و زندگی ۷۰ – ۸۰ – ۹۰ ساله تان بر روی این کره خاکی هدف و مقصودی را دنبال می کند.
اعتماد به نفس آن است که باور داشته باشید می توانید و توانایی آن را دارید که تمام توانتان را به کار بگیرید و شرایط و اوضاع زندگی را آن گونه که مطلوب و دلخواه شماست تغییر دهید.
راهکارهایی برای افزایش اعتماد به نفس
بیشتر انسانها بنا به دلایل معلوم یا نامعلومی از اعتماد به نفس ضعیف خود رنج میبرند و از روشهای گوناگونی سعی در مبارزه با آن و بهبود اعتماد به نفس خود دارند. شاید در محل کار بیش از حد به خود سخت میگیرید و یا از حضور در مناسبتهای اجتماعی جدید دوری میکنید. بهرهمندی از اعتماد به نفس سالم و پایدار برای پیشرفت، غلبه بر چالشهای زندگی و ایجاد روابط جدید ضروری و حیاتی ست.
با پیروی از روشهای مطرح شده در این مقاله میتوانید اعتماد به نفستان را تا حد چشمگیری افزایش دهید:
روش تأیید مثبت را تمرین کنید
آیا به تازگی به صدای درونی خود گوش کردهاید؟ چه حرفهایی به خودتان میزنید؟ آیا کلمات شما مثبت و پر از امید و تشویق هستند یا خشن و پر از نفرت و انتقاد؟ وقت بگذارید و به حرفهایی که به خودتان میزنید گوش دهید. تقریباً تمام افرادی که از اعتماد به نفس پایینی برخوردارند در صورت شکست در مقابل چالشهای زندگی غالباً به خودشان میگویند که احمق و نادان هستند و یا به محض رو به رو شدن با یک چالش جدید بدون هیچ دلیل و برهان منطقی و قابل قبولی فکر میکنند که این چالش تبدیل به یک فاجعهی بزرگ خواهد شد.
به خودتان لطفی کنید و بدترین دشمن خودتان نباشید! با صحبتهای منفی و بیهودهای که با خودتان میکنید مقابله کنید و روش تأیید و تصدیق مثبت را تمرین کنید. شاید در ابتدا پیروی از این روش کمی ناراحت کننده باشد اما باید بدانید که ستایش خود و تأیید تواناییها و استعدادهایتان یکی از قدمهای ضروری در راه رسیدن به موفقیت و خواستههاست.
در مقابل آینه صاف بایستید و جملات مثبت زیر را به خود بگویید:
- «من آدم بزرگی هستم»
- «میتوانم بر این چالش غلبه کنم و به اهدافم برسم»
- «من بر زندگی دوستانم تأثیر مثبت و سازندهای دارم»
- «من میتوانم … میلیون تومان در ماه درآمد داشته باشم»
و جملات مثبت دیگری که برحسب موقعیت خودتان باید انتخاب کنید و هر روز جلوی آینه با خود تکرار کنید. با پیروی از این روش و با گذشت مدت زمان کوتاهی کم کم بخش مخرب صدای درونیتان را ضعیف خواهید کرد و تاییدات مثبتی که هر روز به خود میگویید و آنها را میشنوید تبدیل به بخشی از ضمیر ناخودآگاهتان خواهد شد و شما را در مسیر رسیدن به اهدافتان یاری خواهند کرد.
به کارهایی که خوب انجامشان میدهید و به مهارتهای کلیدی خود توجه کنید
هر فردی در انجام کار بخصوصی از دیگران برتر است. متأسفانه از نوجوانی این طور به ما آموزش میدهند که استعدادهای خودتان را نادیده بگیرید و از جمع پیروی کنید که اغلب این دیدگاه به خود انتقادی شدید منجر میشود و موجب ایجاد تصویری منفی از فرد در ذهنش میشود. در شرایط خاص زندگی، مانند درخواست برای یک کار جدید، نیاز است که نقاط قوتمان را به خود یادآوری کنیم.
برای ایجاد ارتباط با نقاط قوتتان و تأیید آنها نباید تا شب قبل از مصاحبه منتظر بمانید. نباید از مسیری که دیگران دنبال میکنند پیروی کنید و همیشه باید سعی کنید با کشف استعدادها و تأیید آنها مسیر شخصی خود را در زندگی پیدا کنید. وقتی با دیگران صحبت میکنید به صدای درونی خودتان گوش کنید. هیچ اشکالی ندارد که در حضور دیگران با صدای بلند بگویید: «در واقع، من اون کار رو خوب انجام می دم» و یا «این یکی از بهترین ویژگیهای من است».
پیروزیهای کوچک و بزرگ خود را جشن بگیرید
جامعه و رسانهها دوست دارند به نحوی افراط گرایانه بر میلیونرهای خود ساخته، ورزشکاران المپیک و کشف روشهای درمانی معجزهآسا تمرکز کنند؛ اما این موفقیتهای بزرگ و افسانه ای هرگز برای اکثر افراد جامعه اتفاق نمیافتند و به همین دلیل بخش بزرگی از مردم در جوامع گوناگون عادت کردهاند که خودشان را کمتر و ضعیفتر از انسانهایی ببینند که به این دست آوردهای نجومی و غیر منتظره دست یافتهاند. کمی واقعبینانه فکر کنید و به موفقیتهای کوچک و بزرگی که تا به حال به آنها دست یافتهاید فکر کنید. اخیراً چه دست آورد قابل توجهی داشتهاید؟ چه چیزی باعث شده در مورد خودتان احساس خوبی داشته باشید؟
اگر میخواهید تا زمانی که به هدف بزرگ و رویایی خود نرسیدهاید با روحیه باشید و با این ایدهی منفی که به شما میگوید فردی شکست خورده و بی ارزش هستید مقابله کنید از قدرت تأیید مثبت در هر کاری که انجام میدهید استفاده کنید. اصلاً منظورم این نیست که نباید به دنبال رسیدن به اهداف بزرگتر و بهتر باشید بلکه میخواهم این نکته را به شما گوشزد کنم که اگر فقط بر روی اهداف و خواستههای بزرگ و اصلی خود تمرکز کنیم به احتمال زیاد فرصتهای بینظیر و سرنوشت سازی را که در طول راه در پیش روی ما قرار میگیرد را از دست میدهیم. بر روی واقعیتهای که در همین لحظه در زندگی شما وجود دارد تمرکز کنید و جشن و پایکوبی خود را منوط به رسیدن به اهداف بزرگ و رؤیایی نکنید.
بدون قید و شرط برای خودتان ارزش قائل باشید
ما انسانها این طور برنامه ریزی شدهایم که ارزش نهادن به خودمان را وابسته به شرایط میدانیم. «من فرد ارزشمندی هستم چون …». ما موفقیت را با نتایج ثابت از قبیل ثروت، پیشرفت شغلی، جایگاه اجتماعی و تأیید عمومی تعریف میکنیم. این واقعاً طرز فکر وحشتناکی است چون به ما میگوید که بدون این دست آوردها هیچ ارزشی نداریم. هر فردی ارزشهای منحصر به فرد خود را دارد. با خودتان عهد کنید که طرز فکر و نگرشتان را در مورد ارزش قائل شدن برای خودتان تغییر دهید. دست آوردهای دنیوی خود را جشن بگیرید اما به یاد داشته باشید که آنها تعیینکنندهی ارزشها و معرف شما نیستند. شما ارزشمندید چون خودتان هستید و در این دنیا حضور دارید.
تعارف را کنار بگذارید و تحسینهای دیگران را بپذیرید
چند بار پیش آمده که فردی از شما تعریف کند و شما در پاسخ بگویید: «اوه نه شما بیش از حد مهربان هستید» یا «خواهش میکنم، کاری نکردم». رد این تعاریف یک هنجار اجتماعی ست چون اکثر افراد جامعه فکر میکنند پذیرش بی قید و شرط این تعاریف به معنای از خود راضی بودن و داشتن اعتماد به نفس کاذب است. واقعاً، این رفتار کمی عجیب و غیر معمول است چون پذیرش جملاتی که برای قدردانی از ما بیان شده خیلی طبیعی ست در حالی که با رد این جملات سازنده به خودمان میگوییم که ارزش و لیاقت این ستایش و تشکر را نداریم یا اینکه این جملات هیچ ارتباطی با شخصیت ما ندارد.
خواهش میکنم این رفتار عجیب را کنار بگذارید و شروع به پذیرش این تعارفها و جملات مثبت کنید. تنها کاری که باید در زمان شنیدن این تعارفها بکنید گفتن یک «تشکر میکنم» ساده است. به محض اینکه شروع به پذیرش این جملات کنید اعتماد به نفستان افزایش خواهد یافت.
افزایش خود باوری در دو مرحله
اعتماد به نفس و اطمینان به این که “من آدم توانمندی هستم”، کلید بسیاری از موفقیتها در برخوردهای اجتماعی هرکسی است.
اعتماد به نفس به خودی خود در کسی به وجود نمی آید، بلکه مستلزم کسب مهارت هایی است که هم آن را به وجود بیاورد و هم آن را تقویت کند.
شما می توانید از این دستورالعمل دو مرحلهای برای کسب اعتماد و برطرف کردن ترس در خود استفاده کنید:
ترس خود را مهار کنید
برای انجام این کار به طور دقیق مشخص کنید که از چه چیز هراس دارید. سپس دست به عمل بزنید. برای هر نوع ترس، راه حلی وجود دارد. به یاد داشته باید که دست روی دست گذاشتن فقط ترس را بزرگ تر و هراس انگیزتر میکند. سریع اقدام کنید. مصمم باشید.
در بیشتر موارد نداشتن اعتماد به نفس به استفادههای غلط از حافظه ارتباط دارد. برای اداره حافظه باید یاد بگیریم فقط افکار مثبت را به بانک ذهنی خود بسپاریم. به عبارت دیگر، اندوخته ذهنی ما باید از افکار مثبت تشکیل شده باشد. این کار اعتماد به نفس را روزافزون می کند، به حفظ تندرستی شما کمک می کند و در شما این احساس مطبوع را برمی انگیزد که “من خیلی سر حال هستم.”
همچنین باید تمرین کنیم تا فقط افکار مثبت را از بانک ذهن خود برداشت کنیم و برای خود هیولاهای ذهنی نسازیم. افکار ناخوشایند را از بانک حافظه خود بیرون آوریم. هنگامی که تجربیاتی از هر نوع را به یاد می آوریم، روی قسمتهای خوب آن متمرکز شویم.
خاطرات بد را فراموش کنیم و اگر متوجه شدیم که جنبههای منفی را مرور می کنیم، ذهن خود را به سوی دیگری منحرف کنیم.
باید دید چرا آدمها از یکدیگر وحشت دارند؟ چرا بسیاری از افراد نسبت به دیگران حساسیت دارند؟ علت آن چیست؟ برای رفع کم رویی چه می توان کرد؟
ترس از دیگران ترس بزرگی است، ولی راهی برای غلبه کردن بر آن وجود دارد. اگر یاد بگیرید که درک درستی از مردم داشته باشید، می توانید بر ترس خود از آن ها غلبه کنید.
برای دست یافتن به درک صحیح از مردم نظر متعادلی نسبت به مردم پیدا کنید.
این دو نکته را ضمن برخورد با مردم در نظر داشته باشید:
- اول این که دیگری آدم مهمی است و بی شک آدم مهمی است، چرا که هر انسانی مهم است.
- به یاد داشته باشید که شما هم مهم هستید. پس هنگامی که شخص دیگری را ملاقات می کنید، این فکر را مد نظر داشته باشید که هر دوی ما مهم هستیم که داریم راجع به منافع مشترک خود گفتگو می کنیم.
نگرش عاقلانه ای اتخاذ کنید
رو راست عمل کردن، وجدان تان را آسوده نگه می دارد و در شما اعتماد به نفس ایجاد می کند. وقتی کاری را که به بدی شهرت یافته است انجام می دهیم، دو اتفاق منفی رخ می دهد: اول این که احساس گناه می کنیم و در نتیجه اعتماد به نفس مان را از بین می بریم و دیگر آن که مردم دیر یا زود متوجه خطای ما می شوند و از ما سلب اعتماد می کنند.
درستکار باشید و اعتماد به نفس خود را حفظ کنید. این همان کمکی است که از فکر خود برای موفق شدن می گیرید. پس برای آن که اعتماد به نفس را در خودتان تقویت کنید، با شجاعت عمل کنید.
برای تقویت اعتماد به نفس تان این دستورات را با دقت بخوانید.
سپس سعی کنید آن را تمرین کنید و اعتماد به نفس خود را افزایش دهید:
- همیشه در ردیفهای جلو بنشینید.
- نگاه کردن به چشمان دیگران را تمرین کنید.
- سرعت راه رفتن تان را بیست و پنج درصد تندتر کنید.
- بلند و جدی حرف زدن را تمرین کنید.
- خندان باشید. نیروی خنده را به اختیار خود درآورید.
- اقدام، ترس را از بین می برد. ترس خود را مهار کنید و سپس دست به اقدام مؤثر بزنید. هر روز سعی کنید که فقط افکار مثبت را در بانک حافظه خود بگذارید. مردم را درست بشناسید. کارهایی را انجام دهید که وجدان تان می گوید درست است.
اعتماد به نفس بالا خوب است؟
همیشه شنیده میشود که روانپزشکان و کارشناسان، افراد را به داشتن اعتماد به نفس تشویق میکنند، اما مطالعات اخیر نشان دادهاند ممکن است دست یافتن به این خود باوری، به هر قیمتی، چندان هم چیز خوبی نباشد.
تحقیقات جدید روانپزشکان نشان داده است کسانی که دارای اعتماد به نفس بالا، اما شکننده و آسیبپذیر هستند، در مقایسه با کسانی که خود باوری کمتر، اما شخصیت پایدارتری دارند، در مواجهه با انتقادات، واکنشهای شدیدتری نشان میدهند. نتایج این مطالعات که در مجله «شخصیت» (مجله تخصصی روانپزشکی) منتشر شده است در واقع ابعاد گستردهتری از اعتماد به نفس را توضیح داده است.
دکتر مایکلکرنیس، استاد دانشگاه جورجیا در آمریکا میگوید: «انواع مختلفی از اعتماد به نفس وجود دارد و در این مطالعه متوجه شدیم کسانی که اعتماد به نفس بالا، اما شکننده و سطحی دارند بهتر است که اصلا اعتماد به نفس نداشته باشند.»
او علت این مساله را اینطور توضیح میدهد: «کسانی که دارای این نوع خود باوری هستند، یک رفتار جبرانی برای مقابله با انتقادات پیش میگیرند که در آن به طور اغراقآمیزی علاقه به دفاع از خود و تواناییهای خود و همچنین بیان ارزشهای فردیشان دارند.»
به گفته این روانپزشک، نتایج این مطالعات به هیچوجه داشتن خود باوری را که لازمه احساس خوشحالی و موفقیت و همچنین پیشرفت در زندگی است، رد نمیکند، بلکه فقط جنبههای دیگری از این وضعیت شخصیتی را مشخص میکند.
بهطور کلی، افراد دارای اعتماد به نفس بالا و شخصیت مطمئن، یک «من حقیقی» از خود را به دیگران نشان میدهند.
آنها به طور کلی خوشحالترند و خودشان را با نقطهضعفهایشان قبول دارند، اما افراد دارای اعتماد به نفس بالا با شخصیت شکننده، اغلب روز به روز یا حتی در طول روز روحیهشان تغییر میکند و اگر تایید مداوم از خودشان یا دیگران دریافت نکنند، احساس میکنند ارزشهای وجودیشان کم شده است.
دکتر کرنیس و همکارانش این مطالعه را روی ۱۰۰ دانشجو و بعد از انجام یک ارزیابی کلی روانی و احساس رضایت از زندگی و همچنین اعتماد به نفس، به این صورت انجام دادند که از آنها خواستند واکنش خود را در چند موقعیت مختلف توضیح دهند. افرادی که شخصیت مطمئن و اعتماد به نفس بالا داشتند، در موقع انتقاد کمتر موضع دفاعی می گرفتند و در مقابل، افراد دارای شخصیت شکننده، کلمات تندتری را به کار می بردند.
علاوه بر نکات فوق روانپزشکان متوجه شدند، بهطور کلی کسانی که در مواجهه با انتقادات یا موقعیتهای رقابتی کلمات تندتری به کار میبرند یا واکنش دفاعی کلامیشان شدیدتر است، احساس رضایت از زندگی کمتری دارند و یا از نظر وضعیت روانی متزلزلترند.
از نظر روانپزشکان، بین دانشجویان شرکتکننده در این تحقیق، افرادی که دفاعیتر برخورد کرده بودند، بیشتر این سئوال و پرسشها را تهدیدی علیه ارزشهای شخصیتی خود و اعتماد به نفسشان قلمداد کرده بودند و به همین دلیل واکنش های جبرانی آنها، خارج از کنترل و اغراق شده بود
خود باوری کاذب بیشتر در پسرها
این مقاله فقط جنبه طنز و سرگرمی دارد و قصد توهین به شخص خاصی را ندارد.
این یک بیماری مسری در پسران است. اگر برادر و یا دوستپسر و یا پسر شما این بیماری را بگیرد یقین بدانید که در عرض کمتر از یک هفته کل پسران محل را مبتلا میکند. پس برای جلوگیری از این بیماری اگر کسی را مشاهده کردید که مبتلا است حتمآ او را قرنطینه کنید.
علایم این بیماری:
- گذاشتن ریشهای نخ قیطونی.
- طرز نگاه کردن به صورت عجیب غریب.
- تکرار جملهی «هوش پسران بیش ازدختران است».
- ایستادن زیاد رو به روی آینه.
- استفاده از جملاتی شبیه: «همین که گفتم»، «حرف من درسته»، «حرف مرد حرفه» و….
- مخالفت های پی در پی.
- پایین بردن شخصیت دختران برای تقویت روحیه.
منبع: مجله سلامت طبنا