تمایل انسان همیشه داشتن کنترل بر اوضاع است و آنچه زندگی را برایش باثبات و پیش بینی پذیر می کند کنترل داشتن بر اوضاع بوده، در حالی که مرگ واقعیتی است که صریحا به ما یادآوری می کند که همه چیز قابل کنترل نیست.
پذیرش واقعیت مرگ ذاتا برای انسان سخت و دردناک است، بنابراین در تمام اعصار انسان از روبرو شدن با این واقعیت و ناتوانی خود در مقابل کنترل آن فرار کرده است، اما حقیقت این است که مرگ بدون اینکه از ما سوالی بپرسد به سراغ مان می آید، چه در بستر بیماری، چه با بلایا و چه با تصادف و غیره؛ در حال حاضر نیز مرگ با ویروسی به نام کرونا خود را نشان داده است.
این روزها که شاهد ابتلای مردم زیادی در جهان به ویروس کرونا هستیم و در این بین ممکن است عزیزانی را به همین علت از دست داده باشیم، آنچه پذیرش و تحمل این فقدان را سخت تر می کند عدم امکان برگزاری مراسم ترحیم و سوگواری است.
حمایت، همبستگی و همدلی که در مراسم سوگواری از اطرافیان می گیریم آن چنان مهم و ضروری است که به ما در عبور از مرحله اولیه سوگ یعنی گذر از انکار کمک می کند. مراحل خاکسپاری و تشییع کمک می کند که بپذیریم که عزیزمان دیگر نیست.
در خاکسپاری به راحتی و به کفایت گریه می کنیم، از عزیزمان خداحافظی می کنیم و با حمایتی که از اطرافیان دریافت می کنیم کم کم نیروی از دست رفته خود را بازیافته و به زندگی بازمی گردیم. داشتن مراسم سوگواری و شرکت در آن به قدری مهم است که حتی توصیه می شود با رعایت اصول و قواعد کودکان نیز در مراسم تدفین عزیز نزدیکی که از دست رفته، شرکت کنند.
با توجه به شرایط قرنطینه به دنبال اپیدمی کرونا و عدم امکان برگزاری مراسم به همین علت بسیاری از مردم ابزار مهمی را در گذر از سوگ از دست داده اند.
پیشنهاداتی برای پیشگیری از اختلال سوگ در شرایط قرنطینه
از جمله پیشنهاداتی برای پیشگیری از اختلال سوگ و سوگواری در شرایط ویژه ای که تنها بوده و نمی توان از حضور و حمایت دیگران به طور کامل بهره مند شد، می توان به موارد زیر اشاره کرد:
*به خود حق بدهید که احساس عصبانیت، غمگینی، ناراحتی و بسیاری از احساسات ناراحت کننده دیگر داشته باشید.
*در خانه مراسم سوگواری با اعضای خانواده تشکیل دهید و به خود و دیگران اجازه سوگواری دهید.
*می توانید از امکانات آنلاین استفاده کنید و حتی جمع بزرگتری را در این مراسم شرکت دهید.
*در خصوص احساسات خود با دیگران صحبت کنید. احساسات و نگرانی خود را ابراز و هر وقت خواستید گریه کنید. شما در این دوران غم، خشم و احساس گناه را تجربه می کنید. حتی ممکن است احساس کنید مقصر هستید و یا احساس پشیمانی از کاری که با متوفی در گذشته کرده اید، داشته باشید که باعث شود خود را سرزنش کنید، شاهد آنچه در درون تان می گذرد باشید و اجازه دهید افکار از ذهن شما عبور کنند و مقاومتی در برابر آنها نشان ندهید. به احساسات‌تان اجازه بروز دهید و آنها را نادیده نگیرید و یادتان باشد شما حق دارید و روزهای سختی را می گذارنید. مراقب وضعیت جسمی خود باشید.
*وقتی فرصت پیدا کردید استراحت کنید و چیزی بخورید. از یک دوست یا فرد نزدیکی که با او راحت هستید کمک بگیرید و با او تلفنی صحبت کنید و از غم و درد خود با او بگویید.
*زمانی را برای کارهای شخصی مانند رسیدگی به بهداشت و مراقبت شخصی خود اختصاص دهید. به خود سخت نگیرید و به دلیل عصبی و پرخاشگر بودن خود را سرزنش نکنید.
*ارتباط خود را با اطرافیان حفظ کنید و با بستگان و کسانی که همدرد شما هستند، در تماس باشید.
*احساسات و عواطف خود را از هر طریقی که می توانید ابراز کنید و اگر دوست دارید می توانید بنویسید، نقاشی کنید، گریه کنید، دعا کنید، قرآن بخوانید، لوازم شخصی و یادگارهایی از فرد یا افراد از دست داده را نگه دارید و همراه خود داشته باشید.
*اگر باعث تسکین شما می شود می توانید با فرد از دست رفته صحبت کنید و برای وی نامه بنویسید یا برایش دعا کنید. به یاد داشته باشید بهبود اثرات عاطفی حادثه، نیاز به زمان زیادی دارد انتظار نداشته باشید که سریعا به وضعیت سابق بازگردید.
زندگی شما بعد از این اتفاق تغییر خواهد کرد و ممکن است مجبور باشید دوباره و از صفر شروع کنید یا مجبور به انجام کارهایی باشید که تا به حال نکرده اید. از نظر روحی خود را برای این تغییر آماده کنید و هر زمان دلتنگ و غمگین شدید به خود فرصت ابراز آن را بدهید تا مدت ها شما در وضعیت بحران به سر خواهید برد. این بحران ممکن است عوارضی را در زندگی شما ایجاد کند مثل مشکلات مالی، خانوادگی و… این مشکلات می تواند گذرا باشد و با تدبیر درست حل شود؛ بنابراین از گرفتن تصمیمات مهم برای آینده مانند رها کردن شغل، انتخاب محل جدید برای زندگی و مهاجرت خودداری کنید.
حادثه تلخی که پشت سر گذاشته اید، ممکن است عوارض روانی و رفتاری خاصی را به دنبال داشته باشد لذا اگر احساس می کنید قادر به مقابله با این مشکلات نیستید، با یک متخصص بهداشت و روان مشورت کرده و از او کمک بگیرید.
