به گزارش سایک نیوز به نقل از مهرخانه، پژوهشگاه رویان که سابقه‌ای بیش از ۲۰ سال در بحث درمان ناباروری دارد، تحققاتی را در ابعاد روانشناختی زوج‌های نابارور نیز انجام می‌دهد.
دکتر رضا عمانی‌سامانی، محقق پژوهشگاه رویان درباره پژوهش هایی که در حوزه زنان نابارور انجام شده است، تصریح کرد: طرح جامعی روی بررسی فاکتورهای مختلف روانشناسی زنان نابارور داریم؛ یکی از مؤلفه‌هایی که کنترل می‌شود، کیفیت زندگی است. در بحث کیفیت زندگی، ابزاری به نام کیفیت زندگی وابسته به سلامت وجود دارد. از سال ۲۰۱۱ ابزار دیگری به نام کیفیت زندگی وابسته به باروری نیز طراحی شد که از همان زمان در ایران مورد استفاده قرار دادیم؛ به‌طوری‌که در ترجمه آن با دانشگاه کاردیف انگلستان همکاری و پس از آن، در ایران این ابزار را استانداردسازی کردیم و برای نسخه فارسی استاندارد شد.
کیفیت زندگی زنان نابارور به‌طور مشخص از زنان بارور پایین‌تر است
او با اشاره به نتایج پژوهش بررسی کیفیت زندگی زنان نابارور ایرانی و عوامل مؤثر در کاهش آن گفت: آمار نهایی هنوز استخراج نشده است. اما مشکلی در کار با ابزار جدید وجود دارد که امکان مقایسه بین بارور و نابارور را نمی‌دهد؛ یعنی نمی‌توانیم افراد بارور را در پژوهش وارد کنیم و این دو گروه را با هم مقایسه کنیم اما کسان دیگری قبلاً روی کیفیت زندگی وابسته به سلامت، کار و اثبات کرده‌اند که کیفیت زندگی زنان نابارور به‌طور مشخص از زنان بارور پایین‌تر است.
تأثیر افسردگی و اضطراب روی کیفیت زندگی ناباروران
این محقق پژوهشگاه رویان ادامه داد: در پژوهش دیگری برخی مؤلفه‌ها مانند افسردگی و اضطراب را بررسی کردیم که ببینیم روی کیفیت زندگی این اشخاص تأثیر دارد یا خیر؟ نتایج نشان داد که هر دوی این مؤلفه‌ها، روی پایین آوردن کیفیت زندگی مؤثر است. قبلاً هم دیده شده بود، وقتی که اضطراب و افسردگی بین ناباروران و افراد بارور مقایسه می‌شود، به‌طور محسوسی بالاتر است و از این جهت هم روی کیفیت زندگی این افراد تأثیر می‌گذارد.
پژوهش‌های پیش‌رو
سامانی به پژوهش رابطه دشواری‌های تنظیم هیجانی اشاره کرد و افزود: رابطه دشواری‌های تنظیم هیجانی نیز یک یافته روانشناسی است. امید به زندگی در زنان نابارور را برای نشان دادن وضعیت کیفیت زندگی بررسی کردیم و متوجه شدیم که امید روی کیفیت زندگی تأثیر مستقیم دارد. همچنین امید روی پایین آوردن اضطراب و افسردگی تأثیرگذار است. اما دشواری‌های تنظیم هیجانی، تأثیر مستقیمی روی کیفیت زندگی نداشت و فقط از طریق اضطراب و افسردگی اثر می‌گذاشت. چند طرح دیگر هم در حال انجام است که ببینیم آیا بالاتر یا پایین‌تر آمدن مؤلفه‌هایی مثل اعتماد به نفس، شادکامی و حمایت اجتماعی می‌تواند تأثیری بر کیفیت زندگی این افراد داشته باشد یا خیر.
اضطراب و افسردگی در زنان نابارور بیشتر از مردان نابارور
او درباره پژوهش‌هایی که به‌طور مشترک روی زنان و مردان نابارور انجام شده است، تأکید کرد: گاهی در پژوهش‌ها، زنان و مردان را با یکدیگر مقایسه می‌کنیم. اضطراب، افسردگی و مسائل روانی طبیعتاً در زنان طبیعی و مردان طبیعی نیز با یکدیگر فرق دارد؛ بنابراین اگر در این‌جا هم شاهد تفاوت هستیم، نمی‌توانیم بگوییم که مربوط به ناباروری است. از طرفی زنان به مسائلی مانند بیماری یا فشار اجتماعی حساس‌تر هستند. همچنین در فرهنگ ایرانی و حتی خاورمیانه‌ای، ناباروری یک بیماری زنانه محسوب می‌شود؛ بنابراین بیشترین فشار روی زن است و زنان حس می‌کنند که مسؤول فرزندآوری هستند و حالا که این اتفاق نمی‌افتد، آن‌ها مقصرند. به همین دلیل طبیعی است که در فاکتورهای روانشناسی اگر مقایسه‌ای بین مردان و زنان انجام بدهیم، در زنان این تأثیرات بیشتر دیده شود. یکی از کارهایی که انجام دادیم این بود که زنانی که خودشان علت ناباروری هستند را با زنانی که همسرشان نابارور است، مقایسه کردیم. از لحاظ اضطراب و افسردگی تفاوتی بین این دو گروه ندیدیم. این کار را در مردان هم انجام دادیم و نتوانستیم تفاوتی بین این دو ( مردی که خودش نابارور است با مردی که همسرش نابارور است) پیدا کنیم.
تکرار دفعات شکست در بارداری، اضطراب و افسردگی را پایین می‌آورد
این محقق پژوهشگاه رویان با بیان این‌که عوامل بسیاری روی این پارامترها مؤثر هستند که در هر مطالعه‌ای نمی‌توان تمام آن‌ها را بررسی کرد، افزود: نکته جالب پژوهش مذکور این بود که کسانی که این درمان‌ها را انجام می‌دهند و بعد از انجام درمان نمی‌توانند حامله شوند، به یک‌باره اضطراب و افسردگی‌شان به شدت بالا می‌رود. بسیاری از این افراد دور دوم اقدامات را شروع می‌کنند و اگر در مرحله دوم نیز دچار عدم حاملگی شوند، باز هم اضطراب و افسردگی‌شان زیاد می‌شود اما نه به شدت مرحله اول. مرحله سوم هیچ اتفاقی برای این‌ها نمی‌افتد؛ انگار که عادت کرده‌اند یا با موضوع کنار آمده‌اند. مرحله چهارم و بعد از آن نه تنها بالا نمی‌رود بلکه اضطرابی که در طول درمان داشتند، پایین‌تر هم می‌آید. احتمالاً به این دلیل که در طول این مدت توانسته‌اند با این موضوع سازگاری پیدا کنند و این سازگاری از اضطراب و افسردگی‌شان کم کند. پس از انتشار این مقاله تا به حال ۱۷ مقاله در جامعه جهانی از مطالب آن استفاده کرده‌اند.
فشار درمان ناباروری معمولاً روی زن است
سامانی در مورد جامعه آماری پژوهش‌ها گفت: بیشتر جامعه آماری، زنان نابارور هستند. البته در طرح اضطراب و افسردگی، زوج‌های نابارور را بررسی می‌کنیم زیرا اضطراب و افسردگی موضوعی است که به‌واسطه آن، زن و شوهر روی هم تأثیر می‌گذارند؛ بنابراین آن‌ها را به‌صورت زوج بررسی می‌کنیم. سایر پژوهش‌ها در مورد زنان نابارور است؛ زیرا فشار درمان ناباروری معمولاً روی زن است. بیشترین مصرف دارو، مراحل درمان و بیهوشی را زنان تجربه می‌کنند و مردان آن‌چنان در این درمان درگیر نمی‌شوند. به همین دلیل بیشترین کارهای تحقیقی ما نیز روی زنان است. حجم نمونه در طرح‌های مختلف، متفاوت است. در طرحی ۲۸۰ نفر و در طرح دیگر بیش از ۳۰۰ نفر مورد ارزیابی قرار گرفتند. در یک طرح که مربوط به اضطراب و افسردگی بود، ۱۲۰۰ نفر حجم نمونه بود. به‌طور متوسط حدود ۳۰۰ نفر حجم نمونه داریم. روش تحقیق نیز در پژوهش کیفیت زندگی، مقطعی -تحلیلی است، یعنی گروهی را در نظر می‌گیریم و چند فاکتور را در آن بررسی و با هم مقایسه می‌کنیم. یا چند گروه می‌گیریم. مثلاً در آخرین پژوهش، گروهی داشتیم که یک‌بار سابقه شکست در بارداری داشتند. گروهی داشتیم که سابقه شکست در بارداری نداشتند. گروهی داشتیم که دو بار و گروهی دیگر سه بار و بیشتر سابقه شکست داشتند. این‌ها را با هم مقایسه کردیم و به این نتیجه رسیدیم که از مرحله سوم به بعد، میزان اضطراب و افسردگی‌شان در اثر شکست پایین می‌آید.
بیشتر بخوانید:
