ورزش کردن برای ما مفید است. البته این خبری نیست که قرار است در مورد آن صحبت شود، اما بر اساس تعداد زیادی از پژوهشهای در حال انجام، ورزش میتواند گسترهی وسیعی از نقصهای شناختی را بهبود بخشد. این در حالی است که پیشتر تصور میشد، فعالیت فیزیکی بر چنین نقصهایی هرگز تاثیر نخواهد داشت.
بر طبق نتایج آزمایشی جدید، ورزش هوازی باعث بهبود علائم اسکیزوفرنی میشود و در حقیقت علائم منفی مرتبط با این بیماری را کاهش میدهد. در سال های اخیر، درک ما از پیچیدگیهای اسکیزوفرنی به سرعت افزایش یافته است. چیزی که پیشتر به عنوان سلامت ذهنی تصور میشد، اکنون به عنوان اختلالی پیچیده تصور میشود که احتمالاً ریشه در التهابهای موجود در کل بدن دارد.
بر طبق شواهدی که روزبهروز به تعداد آنها اضافه میشود، ورزش کردن به طور مستقیم علائم مرتبط با اسکیزوفرنی را بهبود میبخشد. پژوهشی که توسط گروهی تایوانی انجام شد، مهر تاییدی بر این فرضیات زد و به طور دقیق نشان داد که چه نوع ورزشی بر روی بیمارانی که دچار اسکیزوفرنی هستند، تاثیر مثبت دارد.
در این آزمایش، ۶۲ نفر که مبتلا به اسکیزوفرنی بودند، انتخاب شدند و در دو گروه جای گرفتند؛ در گروه اول، بیماران، حداقل ۳۰ دقیقه تمرین هوازی را تا پنج بار در هفته و به مدت ۱۲ هفته انجام دادند و بیماران گروه دوم، برنامهی ورزشی سبکتری، شامل انقباض و کشش را در همان مدت به انجام رساندند.
همهی شرکتکنندگان داروهای تجویزی ضد روانپریشی خود را در طول آزمایش استفاده کردند و سه بار توسط روانپزشک معاینه شدند؛ در ابتدای آزمایش، در پایان و سه ماه بعد از اتمام آن. روانپزشک ارزیاب، از گروهبندی بیماران بیاطلاع بود و بنابراین نتایج معاینات او به هیجوجه تحت تاثیر این تقسیمبندی قرار نمیگرفت.
نتایج به دست آمده نشان میداد که ورزش هوازی بهطور قابلتوجهی علائم منفی و آسیبشناسی عمومی را در بیماران گروه اول نسبت به بیماران گروه دوم که ورزش سبکتری را انجام داده بودند، کاهش میدهد. جالب است بدانید که این تاثیرات مثبت پس از اتمام برنامهی ۱۲ هفتهای نیز ادامه داشت. معاینات مربوط به ۳ ماه بعد از پایان برنامه، گویای این مطلب است. با این حال، شاید این نتیجه به این دلیل باشد که بیماران پس از اتمام برنامه، به طور مستقل به ورزش کردن ادامه دادند، زیرا گروه پژوهشی این مساله را مورد بررسی قرار نداد.
چگونه این نوع ورزش میتواند علائم منفی مرتبط با اسکیزوفرنی را کاهش دهد؟
چندین فرضیه وجود دارند که میتوانند پاسخی برای این پرسش ارائه دهند. یکی از رایجترین فرضیات پیشنهاد شده این است که، ورزش هوازی میزان تولید یکی از پروتئینهای مهم مغز، به نام «فاکتور نوروتروفیک» یا همان «BDNF» را افزایش میدهد. برخی شواهد نشان میدهند که میزان سِرُمی BDNF در مغز، به علائم آسیبشناسی اسکیزوفرنی مرتبط است، بنابراین فرض بر این است که انجام تمرینهایی که منجر به افزایش BDNF میشود، علائم منفی این بیماری را کاهش خواهند داد.
بر طبق فرضیهای دیگر، این ارتباط به این صورت توضیح دیده میشود؛ زمانی که ما تمرینات ورزشی سنگین انجام میدهیم، میزان گلوتامات در مغز افزایش مییابد و پیشتر ثابت شده بود که افزایش گلوتامات، منجر به کاهش علائم اسکیزوفرنی میشود. همچنین، ورزش کردن محور هیپوتالاموس – هیپوفیز – آدرنال را تنظیم میکند. این محور در افرادی که از اسکیزوفرنی رنج میبرند، به صورت عادی رفتار نمیکند.
منبع: مجله علمی ایلیاد